Alkol tüketimi tüm trafik kazaları içinde nispeten düşük bir orana sahip olsa da kazaların büyük çoğunluğu yaralanma ve can kaybıyla sonuçlanıyor. Bu nedenle yolcuların ve diğer araçların güvenliğini riske atan alkollü sürücüler için caydırıcı cezalar uygulanıyor. Alkollü araç kullanmak ile ilgili merak ettiğiniz tüm soruların cevabını bu rehberde bulabilirsiniz.
Alkolün Sürücülük Üzerindeki Etkisi
Araç kullanmak pedallara basıp direksiyon çevirmekten çok daha fazlasını içeren bir dizi komplike eylemden oluşuyor. Sürücülerin arabayı kontrol etmek için el, göz ve ayak koordinasyonunu maksimum düzeyde tutması gerekiyor. Çünkü ani gelişen koşullara karşı gösterilen hızlı karar verme becerisi güvenli sürüşün ilk şartı olarak kabul ediliyor.
Alkolün olumsuz etki ettiği sürüş fonksiyonları ise şu şekilde:
- Tepki Süresi: Alkol kullanmak refleksleri körelterek sürüş sırasında sürekli değişen durumlara karşı hızlı tepkiselliği kısıtlıyor.
- Görüş: Göz kası işlevlerinde bozulmaya neden olarak görsel algıyı değiştiriyor. Bu durum gece görüşü ve renk algılarını bozduğu gibi bulanık görmeye neden olabiliyor.
- Yol takibi: Alkol aracın yoldaki konumunu, diğer araçlarla arasındaki mesafesini, yol işaretlerini ve şerit düzenini değerlendirme yeteneğini azaltıyor.
- Konsantrasyon: Alkollü araç kullanmak motor fonksiyonları yavaşlatarak mantıklı karar verme yeteneğinin azalmasına, dikkat dağınıklığına ve uyuşukluğa neden oluyor.
- Koordinasyon: Sürüş esnasında el, göz ve ayak koordinasyonunu azaltarak kazalara davetiye çıkarıyor.
Promil Sınırı
Alkolün herhangi bir miktarda tüketimi trafikte risk oluşturmaya yetse de cezai işlem gerektiren durumlar için promil sınırı adı verilen bir referans noktası kullanılıyor. Alkol kullanmanın yasal sınırı olarak da bilinen promil düzeyi bir litre kanda bulunan alkol miktarının gram cinsinden değerini gösteriyor.
Alkol sınırı kaç promil diye merak ediyorsanız çoğu Avrupa ülkesinde olduğu gibi Türkiye’de de üst promil sınırı 0.50 olarak kabul ediliyor. Ancak bu değerin yalnızca otomobil sürücülerini kapsadığı belirtmek gerekiyor. Çünkü hususi amaçlar dışında kullanılan kamyonet ve taksi gibi ticari araçlarda promil sınırı 0.20 olarak uygulanıyor.
Genellikle yol üzerindeki trafik denetim polisleri tarafından kontrol edilen promil değeri sürücünün alkolmetre adı verilen cihaza üflemesiyle hesaplanıyor. Promil değeri sürücünün cinsiyetinden ağırlığına, tüketilen alkolün cinsinden son tüketim zamanına kadar birçok faktöre bağlı şekilde değişebiliyor. Bu noktada saatte yaklaşık 0.15 promil alkolün vücuttan atıldığını da belirtmek gerekiyor.
Alkollü Araç Kullanma Cezası Ne Kadar?
Türkiye sınırları içinde alkollü araç kullanma cezası Karayolları Trafik Kanunu’nun 48. maddesinde düzenlenen şekliyle uygulanıyor. Buna göre alkollü araç kullananlara idari para cezasıyla birlikte ehliyete el konma ve ceza puanı işlemleri yapılıyor. Ödemenin 15 gün içinde yapılması durumunda ise ceza miktarının %25’i oranında indirim uygulanıyor.
Alkollü araç kullanma cezası 2021 yılı itibariyle aşağıdaki şekilde uygulanıyor:
- İlk kez ceza alanlar için 1339 TL para cezası, 6 ay ehliyete el konma ve 20 ceza puanı,
- İkinci kez ceza alanlar için 1679 TL para cezası, 2 yıl ehliyete el konma ve 20 ceza puanı,
- Üç ve üçten fazla kez ceza alanlar için 2698 TL para cezası, 5 yıl ehliyete el konma ve 20 ceza puanı.
Alkollü Araç Kullanma Cezası Sorgulama
Alkollü araç kullanımı sonucu idari para cezası alan sürücüler ceza miktarını e-Devlet sistemi üzerinden online olarak sorgulayabiliyor. Diğer cezalarda olduğu gibi alkollü araç kullanma cezası da plakaya yazılıyor. Sorgulama için E-Devlet’e giriş yaptıktan sonra sırasıyla e-Hizmetler, EGM menüsü ve Araç Plakasına Yazılan Ceza Sorgulama bağlantılarına tıklamak yeterli.
