Kazaları önlemek ve trafik güvenliğini sağlamak için sürücüler birtakım sorumluluklara sahiptir. Trafik kurallarına uymak ve periyodik bakımları aksatmamak bunların başında gelir. Ancak her sürücü bu gereklilikleri yerine getirmediği için kurumların aldığı önlemler de mevcuttur.
Trafiğe çıkan motorlu ve motorsuz araçların yol ve yolcu güvenliğine uygunluğunun denetlenmesi de bunlardan biridir. Bu kapsamda yapılan araç muayenesi de her sürücünün bilmesi gereken işlemlerden biridir. Peki geniş tanımıyla araç muayenesi nedir, araç muayenesi için randevu nasıl alınır ve muayene nasıl yapılır? Merak edilenleri sizin için cevapladık.
Araç Muayenesi Nedir?
Araç muayenesi kısaca, güvenli bir yolculuk için aracın teknik şartları karşılayıp karşılamadığına yönelik bir işlemdir. Araç muayenesinde nelere bakılır sorusunun cevabı da şu şekildedir:
- Araç motor kontrolü
- Lastik, jant ve şasi kontrolü
- Fren ve aydınlatma sistemlerinin kontrolü
- Araçta bulunması gereken ekipmanların kontrolü
Araç muayenesi olarak adlandırılan bu denetimlerin yapılması Trafik Kanunu’na ve AB direktiflerine göre zorunludur. Muayene yaptırmayan sürücüler ise her yıl artış gösteren araç muayene cezasını ödemek zorunda. Aynı zamanda muayenesi yapılan ve kusurlu bulunan araçların da trafiğe çıkması hâlinde büyük para cezaları uygulanır.
Araç Muayene Randevusu Nasıl Alınır?
Araç tiplerine göre farklı sürelerde tekrarlanan muayene işlemleri, bu konuda Türkiye’deki tek yetkili kurum olan TÜVTÜRK’ün istasyonlarında yapılır. TÜVTÜRK araç muayene randevusu alarak 81 ilde bulunan araç muayene istasyonlarından aracınızın teknik yeterliliklere sahip ve çalışır durumda olduğunu onaylatabilirsiniz. Adım adım araç muayene randevusu alma aşamaları şöyledir:
- TÜVTÜRK araç muayene istasyonlarında yapılan muayeneler için randevu aşamasında ilk olarak plaka bilgilerinizi, ruhsat seri ve numarası ile ilinizi belirtmeniz gerekir.
- Daha sonra aracınızın ve almak istediğiniz hizmetin türünü girmelisiniz.
- Randevu tarihini ve saatini belirledikten sonra ise araç muayene iletişim bilgilerinizi girerek herhangi bir aksilik yaşandığında sizinle iletişime geçilmesini sağlayabilirsiniz.
- Şehrinizde bulunan herhangi bir istasyonda gerçekleştirebileceğiniz muayene işlemlerini randevu tarihine kadar güncellemeniz mümkündür.
TÜVTÜRK araç muayenesi için TÜVTÜRK Araç Muayene Randevusu adresinden gerekli bilgileri girerek randevuyu alabilirsiniz.
TÜVTÜRK Randevu İptali Nasıl Yapılır?
Araç muayene randevu iptali ise yine TÜVTÜRK’ün web sitesi üzerinden yapılır. Bunun için soyadınızı girmeniz ve randevu tarihi ve bilgilerini değiştirmeniz yeterlidir. Web sitesi üzerinden gerekli tüm randevu iptal detaylarına da ulaşabilirsiniz.
Araç Muayenesi Nasıl Yapılır?
TÜVTÜRK istasyonlarında yapılan muayene sürecinde motorlu ve motorsuz araçların aksam, sistem ve parçalarına dair kontroller yapılır. Araç muayenesinde kontrol edilenler ise şöyledir:
- Taşıtın Tanıtımı
- Fren Sistemi
- Direksiyon ve Direksiyon Sistemi
- Görüş Özellikleri
- Lambalar, Yansıtıcılar, Elektrik Teçhizatı ve Aydınlatma Sistemi
- Dingiller (Tekerlekler), Lastikler, Süspansiyon
- Şasi ve Şasi Bağlantıları
- Zorunlu Ekipmanlar
- Gürültü Kirliliği, Gürültü Kirliliği Seviyesinin Kontrolü
- Yolcu Taşıyan Araçlar için Diğer Kontroller
Yukarıdaki kontrol işlemleri, aracın seyahat güvenliği açısından teknik şartları karşılayıp karşılamadığına yönelik yapılır. Kısacası yapılan tüm muayene kontrolleri aracın hem sürüş hem de çevre için ne kadar güvenli olduğuna yöneliktir. Araç muayenesinden olumlu sonuç alan araçlar, trafiğe çıkabilir durumda raporlanır. Araç muayenesinden geçememe durumları ise ağır kusur olarak adlandırılır. Araç muayenesinde geçemeyen araçlarda görülen ağır kusurlardan bazıları her bir kategori için şu şekildedir:
-
- Fren ve Göz Muayenesi: Yağ kaçağı, ABS sisteminin çalışmaması, frenlerin tutmaması…
- Direksiyon Sistemi: Direksiyonun yanlış yerde durması, direksiyon simidinin emniyetli olmaması…
- Ayna-Cam Tertibat Muayenesi: Dikiz aynalarının olmaması, ön cam sileceklerinin olmaması…
- Aydınlatma Sistemi: Camların buğulanması, park lambalarının yanmaması, sinyallerin çalışmaması…
- Alt Takımların Muayenesi: Ön-arka aksın hasar alması, yanlış jant ve lastik kullanımı…
- Diğer Aksamların Muayenesi: Debriyajın arızalı olması, kornanın çalışmaması, yakıt tankında akıntı olması…
- Şase ve Karoser Muayenesi: Ön tampon koruma demirinin hasarlı olması, kaportada kesici eklentilerinin olması…
Araç Muayene Periyotları
Araç muayenesinin ne zaman yapılacağı aracın tipine göre değişiklik gösterir. Her bir araç sınıfı ve yaşına göre belirlenen araç muayene periyotları genel olarak şu şekildedir:
- Özel ve Resmi Otomobiller İçin: Aracın ilk üç yılından sonra ve sonrasında her iki yılda bir muayene yapılması gerekir.
- Yolcu Taşıyan Araçlar İçin: İlk bir yaşından sonra ve devamında her yıl bir defa muayene yapılması gerekir.
- Yük Taşıyan Araçlar İçin: İlk bir yaşın sonunda ve daha sonra her yılda bir defa yapılması gerekir.
- Kamyonetler İçin: İlk bir yaş sonunda ve daha sonra her yıl bir defa yapılması gerekir.
Aracın yaşı ve tipine göre değişen araç muayene zamanını geciktirmeden muayene yapılması şarttır. Gecikme durumunda ise araç muayenesi gecikme cezası ödenir.
2024 Araç Muayene Ücretleri Ne Kadardır?
TÜVTÜRK tarafından belirlenen araç muayene ücreti 2024 yılında geçerli olacak şekilde şöyledir:
| Otomobil, Minibüs, Kamyonet, Özel Amaçlı Taşıt, Arazi Taşıtı, Römork ve Yarı Römork | 1.821,60 TL |
| Otobüs, Kamyon, Çekici ve Tanker | 2.462,40 TL |
| Traktör (Römorklu, Römorksuz), Motosiklet ve Motorlu Bisiklet | 927,60 TL |
Araç muayene ücretleri; banka-kredi kartı veya nakit olarak ödenir. Ödeme tüm TÜVTÜRK istasyonlarında yapılabilmektir. Ayrıca araç muayene ücretlerine KDV de dahildir. Muayene raporu sonucunda ağır kusurlu veya emniyetsiz bulunan araçların muayenesi onaylanmaz.
2024 Araç Muayenesi Gecikme Cezası Ne Kadar?
TÜVTÜRK tarafından belirlenen 2024 araç muayenesi gecikme cezası ise aylık hesaba göre belirlenir. Gecikilen her ay için muayene ücretinin %5’i kadar gecikme cezası uygulanır. Yine TÜVTÜRK’ün Muayene Gecikme Ücreti Hesaplama sayfasından araç tipine ve gecikme süresine göre cezayı hesaplayabilirsiniz.
Muayene İçin Gerekli Ekipmanlar Nelerdir?
Muayene öncesi gerekli olan malzemeler şu şekildedir:
- İlk Yardım Çantası
- Üçgen Reflektör
- Yangın Söndürme Cihazı
- Stepne
Ayrıca araç tiplerine göre zorunlu tutulan araç muayene malzemeleri de söz konusudur. Araç tiplerine göre bulunması gereken zorunlu malzeme bilgisi için yine TÜVTÜRK Zorunlu Ekipmanlar Listesine göz atabilirsiniz. Araç muayenesi için gereken belgeler de şöyledir:
- Ruhsat
- Trafik Sigortası Poliçesi
- T.C Kimlik Kartı
- Pasaport veya Ehliyet
- LPG-CNG Araçlar İçin Yakıt Sistemi Montaj Belgesi
Araç Muayene Öncesinde Bilinmesi Gerekenler
- Muayene öncesinde trafik cezası, MTV ve otoyol borçlarını sorgulamalısınız. Nitekim borcu olan araçlar muayene için randevu alamıyor.
- Randevu aldıktan sonra araç muayene gerekli evrakları yanınızda bulundurmalısınız: Araç ruhsatı, kimlik ve süresi geçmemiş zorunlu trafik sigortası.
- Muayene yaptıracağınız araç size ait değilse randevu aldığınız takvim ayı içindeki ilk işlem için herhangi bir vekaletnameye gerek duyulmuyor. Ancak ruhsat sahibi dışında yapılacak aynı ay içindeki ikinci bir işlemde noter onaylı vekalet belgesinin bulundurulması zorunlu.
- Muayene öncesi yerine getirilmesi gereken şartlardan birini de egzoz gazı emisyon ölçümü oluşturuyor. Eksik olması halinde ağır kusur olarak değerlendirilen egzoz gazı emisyon ölçümlerini yine 81 ilde bulunan TÜVTÜRK istasyonlarından randevu almadan yaptırabilirsiniz. Bu işlem için trafik ve tescil belgesinin aslı ile motorlu taşıt egzoz emisyon ruhsatını yanınızda bulundurmalısınız. Toyota Hybrid otomobiller egzoz gazı ölçümünden muaftır.
- LPG veya CNG’li bir aracın muayenesini yaptırmak istiyorsanız tank ve regülatörlerdeki seri numaraların okunabilir olduğundan emin olmalısınız. Ruhsata kayıtlı olandan farklı bir LPG tankına sahipseniz yakıt sistemi montaj belgesine de sahip olmanız gerekir.
Toyota Türkiye olarak araç muayenesi nedir sorusu eşliğinde tüm merak ettiklerinize yanıt verdik. Otomobil dünyasına dair diğer konular için de blog sayfamıza göz atabilirsiniz.
