Bir arabadan farklı farklı beklentileriniz olabilir; ancak sürüş güvenliği, performans ve konfor herkes için önemlidir. Tam da bu nedenle lastik seçimi konusunda daha titiz davranmanız gerekiyor. Nitekim aracınız en iyi motora veya en iyi frenleme sistemine sahip olsa da lastikleriniz aracınıza uygun değilse bunların pek de bir anlamı kalmıyor. Üstelik yol tutuşu azalan lastikler performans kaybının yanı sıra ciddi kazalara da neden olabiliyor. Bu sebeple lastiklerin belirli aralıklarla değiştirilmesi gerekiyor. Lastikler farklı boyutlarda olabildiği gibi kullanım alanları ve hava koşullarına göre farklı modellere sahip olabiliyor. Peki, en iyi lastik seçimi nasıl yapılır?
Araba lastiği nasıl seçilir?
Araba lastiği seçerken ilk olarak ideal ölçülerin hangisi olduğuna dikkat etmelisiniz. Aksi takdirde seçeceğiniz lastik jant boyutlarınızla uyumlu olmayabilir. Bu da beraberinde performans kaybı ve fazla yakıt tüketimi gibi sorunları getirebilir. Ebat bilgilerini lastiğinizin yanaklarına bakarak görebilirsiniz. Örneğin 215/45/R17 94H ölçülerine sahip olan bir lastiğiniz olduğunu farz edelim. Bu sayıların neyi temsil ettiğini bilerek işe başlamak gerekiyor.
215: Lastiğin milimetre cinsinden sırt genişliği
45: Yanak yüksekliğinin lastik sırt genişliğine oranı
R: Radyal tip lastik
17: Jant çapının inç cinsinden değeri
94: Yük endeksi
H: Hız endeksi.
Yük endeksi lastik başına düşen maksimum yük miktarını göstermeye yarıyor. Yük endeksi tablosuna bakıldığında yük endeksi 94 olan bir lastiğin taşıyabileceği maksimum ağırlığın 670 kg olduğu görülüyor. Hız endeksi ise lastiklerle yapılabilen maksimum hızı temsil ediyor. Hız endeksi tablosunda H harfi maksimum 210 km/h hız yapılabileceği anlamına geliyor.
Lastiklerin jant boyutlarıyla uyumlu olması gerektiğini de unutmamak gerek. Eğer jantınız büyükse dar yanaklı bir lastik seçmeniz gerekiyor. Dar yanaklı lastikler daha çok sportif kullanımlara uygun olduğu için iyi bir yol tutuşu sağlıyor. Ancak yoldaki geribildirimleri arabaya daha çok yansıttığı için konforsuz bir sürüş deneyimi sunuyor. Dar yanaklı lastiklerin darbelere karşı patlama riskinin yüksek olduğunu da belirtmekte fayda var.
Küçük jantlarla uyumlu olan geniş yanaklı lastikler ise arabanın hareketlerine esneklik sağlıyor. Yoldaki engebelerden daha az etkilenen bu lastik türünde konfor çok daha üst seviyede. Lastik yanağının geniş olması aynı zamanda süspansiyon görevi görüyor. Ancak geniş yanaklı lastiklerin viraj performansları dar yanaklılar kadar iyi değil. Çünkü dönüş esnasında bükülen lastikler yol tutuşunun azalmasına sebep oluyor.
Lastik ölçüleri neye göre değiştirilebilir diye merak ediyorsanız bu sorunun iki cevabı var. Ancak her şeyden önce en iyi verimi alabilmek için arabanızın orijinal lastik ölçülerine sadık kalmak gerekiyor. Öte yandan lastik ölçüleri değiştirilirken genellikle arabanın tipi ve jant boyutu belirleyici oluyor. Arabanız için en uygun lastik ölçüleri aralığını ise kullanım talimatlarında bulabilirsiniz.
Lastik çeşitleri nelerdir?
İhtiyacınız olan lastik boyutuna karar verdiğinizde sıra hangi tip lastik seçeceğinize geliyor. Lastikler kullanım şekli ve hava koşulları göz önünde bulundurularak farklı tiplerde üretiliyor. Arazi lastiği ve çamur lastiği gibi daha teknik çeşitleri de bulunan lastiklerin en genel sınıflandırması şöyle:
Dört mevsim lastiği: Adından da anlaşılacağı üzere her mevsimde kullanılabilen bu lastikler sessiz sürüş, yakıt verimliliği ve iyi bir sırt ömrü gibi ayrıcalıklar sunuyor. Bu tip lastikler ılıman kışların yaşandığı bölgelerde oldukça ideal. Ancak ekstrem hava koşullarının yaşandığı yerlerde iyi performans gösteremiyor.
Kış lastiği: Donma sıcaklığında sertleşmeyen ve özel kauçuklardan üretilen kış lastikleri soğuk coğrafyalarda mükemmel performans gösteriyor. Havanın 7 dereceden az olduğu yerlerde kullanılması gereken kış lastiklerinin sırt desen derinliği ve kılcal kanal sayıları çok olduğu için karlı koşullarda iyi bir yol tutuşu sağlıyor. Ancak kış lastiklerini mevsimi geçtikten sonra değiştirmek gerekiyor. Aksi takdirde yakıt tüketimini artırarak performansta düşüşe sebep oluyor.
Yaz lastiği: Kış lastiklerinin aksine daha az girinti ve çıkıntıya sahip olan yaz lastikleri mevsiminde kullanıldığı takdirde olağanüstü bir hızlanma ve frenleme kabiliyeti sağlıyor. Yaz lastiklerindeki diş derinliğinin az olması yol tutuşunu artırıyor.
Performans lastiği: Daha çok spor arabalar ve üst sınıf sedanlar için üretilen performans lastikleri motorun beygir gücünden maksimum seviyede yararlanmayı sağlıyor. Ayrıca sırt desen yoğunluğu ve diş derinliği az olduğu için maksimum yol tutuş seviyesi sunuyor. Ancak bu tip lastiklerde aşınmalar diğerlerine göre daha çabuk görülüyor.
