Tork Nedir, Tork Nasıl Hesaplanır?

Bir otomobili incelerken sayılarla ifade edilen çok sayıda özellikle karşılaşmak mümkündür. Çoğu zaman ne anlama geldiği bilinmeyen ancak performans göstergesi olan bu değerlerden biri de torktur. Tork kısaca dönme kuvvetidir. Bu kavram, fizikteki en temel anlamıyla döndürme kuvvetini temsil eder. 

Peki tork ve beygir farkı nedir diye düşünenler için bu iki kavramın aynı anlama geldiğini belirtmekte fayda var. Örnek vermek gerekirse, bir soda şişesini açarken veya bisiklet pedalını çevirirken kullanılan güce tork denir. Araçların tork değerleri motordaki krank milinin bir dakikada yaptığı dönüş sayısını temsil eder. Tekerleklere itme veya dönme kuvveti olarak yansıyan dönüş sayıları ise araçların hızını ve çekiş gücünü etkiler. Şimdi tork nedir sorusuna kapsamlı cevaplar verelim ve nasıl hesaplandığı konusuna geçelim. 

Tork Nedir?

Herhangi bir cismi hareket ettirmek için kuvvete ihtiyaç duyulur. Kuvveti döndürebilmek için de dönme kuvvetine yani torka ihtiyaç vardır. Torkun birimi ise Newton-Metre yani Nm olarak ifade edilir. Otomobillerde tork nedir sorusunun cevabı da aracın dairesel şekilde dönmesine yardımcı olan tork değeri olarak yanıtlanır. 

Araçlarda tork, aracın motor kuvvetini ifade eder. Tork değeri, alçak veya düşük değerde olabilir. Tork gücü olarak tanımlanan bu kavram, aracın hızlanma durumunda yükü daha iyi taşır ve daha yüksek hızlara ulaşmasına katkı sağlar. Alçak tork değerine sahip araçlar, yakıt verimliliği açısından daha iyi performans sunar. 

Düşük devirlerde çalıştığı için daha az ses çıkarır ve titreşim seviyesi azalır. Yüksek tork değerindeki araçlar ise yüksek hızlara çıkmada üstün çekiş gücü sunmaktadır. Özellikle engebeli ve zorlu arazi koşullarında yokuş yukarı ve ağır yük taşıma performansı güçlüdür. Araçlarda tork nedir sorusunu yanıtladığımıza göre torkun ne işe yaradığı konusuna geçelim.

Tork Ne İşe Yarar?

Tork, bir aracın ne kadar kısa sürede hızlı olabileceği konusunda çok şey söyleyebilir. Nitekim bir araçta bu güç ne kadar yüksekse bu 0-62 mph hızlanma süresinin o kadar kısa olduğu anlamına gelir. Gücü yüksek araçlar kalkış anında ve sürüş hâlindeki hızlanmalarda daha etkili bir performans sağlar.

Örneğin bu değeri yüksek olan dizel araçlarda benzinlilere göre daha düşük devirde daha yüksek hızlara ulaşmak mümkündür. Bu güç, hızla olduğu kadar çekiş gücüyle de alakalı. Torku yüksek araçlar eğimli yollarda çekiş gücünü artırarak daha iyi performans gösterir. SUV veya kamyon gibi hareket etmek için daha fazla kuvvet gerektiren ağır araçlar yüksek güce sahip olarak üretilir. Bu durum da ağır araçlarda veya iş makinelerinde dizel motor kullanılmasını zorunlu kılar.. Çünkü piston kolu benzinli motorlara göre daha uzun olan dizel motorlar daha yüksek güce sahiptir.

Tork Nasıl Hesaplanır?

Torkun nasıl hesaplandığını öğrenmek için somut örneklere odaklanmak gerekir. Fizikte bu hesap yapılırken tork formülü olan “kuvvet x kuvvet kolu” ifadesi kullanılır. Formüle göre kuvvet kolu ne kadar artarsa tork da o kadar artış gösterir. 

Araçlarda motordaki dişlilerin yerlerini ve çaplarını değiştirmek, piston koluyla oynamak kuvvet kolunu artırmanın yollarından bazıları. Örneğin piston kolu benzinlilere göre daha uzun olan dizel araçlar daha yüksek tork değerlerine sahiptir. Bu kavramın nasıl hesaplandığını daha iyi anlamak için devir göstergesine de bakabilirsiniz. Newton metre (Nm) birimi ile ifade edilen tork gücü otomobil özelliklerinde devir dakika bilgisiyle birlikte gösterilir. 

Örneğin yeni Toyota Corolla Sedan’ın maksimum tork gücü özelliği 142 Nm – 3600 dd şeklinde ifade ediliyor. Bu, aracın 142 Nm’lik güce ulaşması için dakikada 3.600 devir yapması gerektiği anlamına gelir. 

Tork ile Beygir Arasındaki Farklar Nelerdir?

Tork ile beygir arasındaki farkı daha iyi anlayabilmek için beygir gücünün ne olduğunu bilmek gerekir. Beygir gücü bir motorun yaptığı işi ölçmek için tasarlanmış bir kavramdır. James Watt tarafından matematiksel olarak 75 kilogramlık yükün 1 saniyede kaldırılması şeklinde formüle edilen beygir gücü araçlarda önemli bir performans göstergesi olarak bilinir.

Birbirinden farklı bu iki kavram arasında karşılaştırma yaparken 1 tork kaç beygir gibi bir soru sormak doğru olmasa da iki kuvvet arasındaki farklardan bahsedebiliriz.

Peki, tork ile beygir gücü arasındaki farklar neler? İşte bu iki kavram arasındaki belirgin farklar:

• Tork çekiş gücünü ifade ederken beygir gücü ise hızı temsil eder. 
• Tork gücü devir göstergesine, beygir gücü ise hız göstergesine bakarak fark edilir. 
• Torku yüksek bir araç yüksek dönme kuvvetiyle yokuşları daha rahat çıkarken, beygir gücü yüksek olan araçlar engelsiz düz yollarda daha yüksek hızlara çıkabilir. 

Tork nedir, nasıl hesaplanır konusunun ayrıntılarını irdeledik. Otomobil dünyasına dair rehber ve bilgilendirici içerikler için Toyota Blog sayfasına göz atabilirsiniz.