Motor hacmi, bir aracın silindirlerinden itilebilen yakıt-hava karışımının toplamıdır. Sürücüler yeni bir otomobil almadan önce eğlence sistemlerinden bagaj hacmine kadar birçok detayı gözden geçiriyor. Ancak otomobil seçimlerinde donanımlar kadar sürüş performansına etki eden özellikler de önemli rol oynuyor. Aracın performansı, yakıt ekonomisi ve değeri üzerinde etkiye sahip olan motor hacmi de bu özelliklerden biri.
Genellikle santimetre küp (cc) cinsiyle ifade edilen motor hacmi, en yakın onda bire yuvarlanarak litre değeriyle de tanımlanabiliyor. Örneğin 1580 cc hacimli bir motor 1,6 litre olarak ifade ediliyor.
Otomobiller sahip olduğu motor hacimlerine göre büyük ve küçük motorlu olarak sınıflandırılıyor. Küçük motorların hacimleri genellikle 1 litre ila 1,9 litre arasında değişiyor. 2,0 litre ve üzerinde motor hacmine sahip olanlar ise büyük hacimli motor olarak tanımlanıyor. Küçük hacimli motorlar kısa mesafelerde ve şehir içi sürüşlerde daha verimli bir performans sunarken, büyük hacimli motorlar daha fazla güç ürettiği için ticari araçlarda ve yüksek performanslı otomobillerde kullanılıyor.
Motor Hacmi Nasıl Hesaplanır?
Motor hacmi, her silindirin sahip olduğu hacim değerlerinin toplamını ifade ediyor. Örneğin 1,4 litrelik 4 silindirli bir motorun her bir silindiri yaklaşık olarak 350 cc hacim değerine sahip oluyor. Motor hacmi basit bir matematikle elde edilirken, silindir hacmi hesaplama işleminde daha teknik bir formül kullanılıyor.
Motor Silindir Hacmi Nedir?
Söz konusu motor boyutları olunca motor hacmi ve silindir hacmi kavramları sık sık karıştırılıyor. Motor hacmiyle ilgili fikir sahibi olduğunuza göre şimdi silindir hacmi nedir sorusunun cevabına geçelim.
Motor pistonları krank mili döndükçe ve yanma odasına hava-yakıt karışımı püskürtüldükçe aşağı ve yukarı yönde doğrusal hareket ediyor. Pistonların yanma döngüsü boyunca silindir içinde süpürdüğü alan motor silindir hacmi olarak adlandırılıyor. Motor silindir hacmi pistonların alt ölü nokta ve üst ölü nokta arasında süpürdüğü alan olarak da tanımlanıyor. Hesaplanan hacim değeri santimetreküp (cc) cinsinden ifade ediliyor.
Motor Silindir Hacmi Nasıl Hesaplanır?
Silindir hacmi nasıl hesaplanır sorusunun cevabı basit bir matematiksel formülde gizli. Motor silindir hacmi hesaplama işleminde pi sayısı, silindir çapı ve strok mesafesi kullanılıyor. Silindir hacmi bu değerlerin çarpımının dörde bölünmesiyle elde ediliyor. Bu formülde, strok mesafesi silindir içinde hareket eden pistonların alt ölü nokta ile üst ölü nokta arasında aldığı mesafeyi temsil ediyor. Bu noktada silindir hacmi formülünde kullanılan değerlerin santimetre cinsinden hesaplandığını belirtmekte fayda var.
Motor Hacmi Yakıt Tüketimini Etkiler Mi?
Araçların yakıt tüketimini etkileyen değişken ve sabit birçok faktörden bahsetmek mümkün. Yakıt ekonomisinin sabit faktörleri arasında tork ve beygir gücünün yanı sıra motor hacmi de önemli bir role sahip. Çünkü motorun çalışması için gereken yakıt-hava karışımının miktarı silindir hacmiyle doğru orantılı şekilde artıyor. Bu durum yüksek hacimli motorlarda yakıt tüketiminin daha fazla olduğu anlamına geliyor.
Büyük motorlarda yakıt verimliliği düşük olmasına rağmen performans anlamında daha iyi sonuçlar elde ediliyor. Küçük motorlar ise tersi bir durum olarak daha iyi yakıt verimliliği ve daha düşük performans sunuyor. Ancak motor hacminin büyük olması her zaman en iyi performansın alınacağı anlamına gelmiyor. Çünkü mevcut teknolojilerle küçük motorlu bir otomobilden yakıt verimliliği, daha iyi beygir gücü ve tork avantajlarını bir arada almak mümkün. Turboşarj sistemleri sayesinde küçük bir motorun büyük hacimli rakiplerine karşı daha avantajlı konuma geçmesi sağlanıyor.
Motor hacminin büyüklüğü araçların vergilendirilmesinde de önemli rol oynuyor. Türkiye’de uygulanan Motorlu Taşıt Vergisi sistemine göre aynı yaş aralığındaki otomobiller arasında hacmi 1300 cc ve altında olan motorlar en düşük vergiyi ödüyor. En yüksek vergilendirme ise 4001 cc ve daha büyük motora sahip otomobillere uygulanıyor.
