Otomotiv sistemlerindeki her yeni gelişme kullanıcı deneyimini iyileştirmeyi ve maliyetleri en aza indirmeyi hedefliyor. Motor teknolojilerindeki son gelişmeler takip edildiğinde de bu durum açıkça görülüyor. Geleneksel dizel ve benzinli motorların sürdürülebilir rakipleri hibrit ve elektrikli araçlar, yakıt verimliliği, performans ve düşük emisyon değerleri konusunda geleceğin teknolojileri olarak öne çıkıyor. Sürücülere birbirinden farklı özellikler ve avantajlar sunan hibrit ve elektrikli otomobiller arasındaki en temel farkı çalışma prensibi temsil ettiği için öncelikle nasıl çalıştıklarını bilmek gerekiyor.
Hibrit araçlar nasıl çalışır?
Sürücülerin hayatına Toyota’nın 1998 yılında Prius modelini tanıtmasıyla giren hibrit otomobiller elektrikli ve benzinli motorun avantajlarını bir arada sunan bir teknolojiye sahip. Temelde yakıt tüketimini düşürmeyi ve şehir içi sürüşleri daha avantajlı hale getirmeyi hedefleyen bu otomobillerde elektrikli ve benzinli olmak üzere iki farklı motor bulunuyor. Hibritler düşük hızlarda elektrikli motorun ürettiği güç ile ilerleyerek fosil yakıt tüketimini en aza indirirken, yüksek hızlarda benzinli motorun performansından faydalanıyor.
Elektrikli motorun ihtiyacı olan enerji ise kendi kendine şarj edilebilen bataryalardan sağlanıyor. Normal hibrit otomobillerde bataryayı şarj etmek için rejeneratif fren sistemi ve benzinli motor kullanılıyor. Rejeneratif fren sistemi frene her basıldığında açığa çıkan enerjiyi toplayarak bataryalarda depoluyor. Elektrikli motorun menzilini yükseltmek için tasarlanan plug-in hibrit otomobillerde ise bataryalar dışarıdan bir priz yardımıyla da şarj edilebiliyor.
Elektrikli araçlar nasıl çalışır?
Çamaşır makinelerinden meyve sıkacaklarına kadar çoğu ev eşyasında görülebilen elektrikli motorlar tanıdık, güvenilir ve dayanıklı bir sistem. Elektrikli otomobiller de benzer bir mantıkla çalışıyor. Hareket için alternatif akımın kullanıldığı elektrikli otomobillerde birçok bileşen bulunuyor. Doğrusal akımı alternatif akıma çeviren invertör, modüllere ayrılmış lityum bazlı piller, akü şarj cihazı, sistemin beyni olan kontrolör ve şarj kablosu elektrikli otomobiller için olmazsa olmaz parçaları temsil ediyor.
Temelde otomatik vitesli bir araba gibi çalışan elektrikli araçlar ileri ve geri modlarına sahip. Aracı vitese takıp gaz pedalına bastığınızda bataryalardaki doğrusal akım motora güç sağlamak için invertör tarafından alternatif akıma çevriliyor. Gaz pedalı kontrolöre sinyaller göndererek ihtiyaç duyulan alternatif akım miktarını bildiriyor. Motor ise tekerlekleri bir dişli yardımıyla döndürüyor. Frene basıldığında araç yavaşlarken, alternatör haline gelen motor güç üreterek bataryaların şarj olmasını sağlıyor. Bataryaları tamamen dolu bir elektrikli otomobil deposu dolu benzinli bir otomobile göre daha düşük bir menzile sahip. Ancak bu elektrikli motorların daha efektif olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Çünkü elektrikli motorların ihtiyacı olan enerji daha maliyetsiz olduğu gibi daha çevreci.
Hibrit ve elektrikli arabalar arasındaki temel farklar nelerdir?
Hibrit ve elektrikli otomobillerin sürdürülebilirlik, yakıt tüketimi ve çevre duyarlılığı gibi konularda benzinli ve dizel motorlara göre daha verimli sonuçlar verdiği herkes tarafından biliniyor. Peki hibrit ve elektrikli araçlar arasındaki farklar hakkında ne biliyorsunuz?
Maliyet: Hibrit otomobiller standart benzinli ve dizel motorlu otomobillere göre daha pahalı olsa da elektrikli araçlardan daha ucuza satın alınabiliyor.
Yakıt Tüketimi: Hibrit otomobiller yakıtın en çok tüketildiği kalkış anında ve dur-kalk trafiklerinde sürücülere önemli bir yakıt tasarrufu sunuyor. Ancak yüksek hızlarda benzinli motoru kullandığı için elektrikli araçlardan daha fazla yakıt tüketimine sahip.
Menzil: Hibrit otomobillerin elektrikli motor menzili normal elektrikli araçlar kadar uzun olmasa da sahip olduğu benzinli motor sayesinde menzilinin teorik olarak sınırsız olduğunu söylemek mümkün. Öte yandan plug-in teknolojisine sahip hibritler eskisinden daha uzun bir elektrikli motor menzili sunuyor. Elektrikli otomobillerde ise her modelde değişmekle birlikte sınırlı bir sürüş menzili bulunuyor.
Emisyon: Elektrikli otomobiller fosil yakıt tüketimi yapmadığı için zehirli gaz salınımı yapmıyor. Hibrit otomobillerde ise benzinli motordan dolayı düşük de olsa gaz salınımı mevcut.
