Araçlarda motorun ihtiyacı olan hava-yakıt karışımının belirlenmesi için farklı sistemler kullanılıyor. Eski model araçlarda gaz pedalına basıldığında ne kadar yakıt kullanılması gerektiğini mekanik sistemle çalışan karbüratörler belirliyordu. Günümüzde ise elektronik sistemle çalışan yüksek verimliliğe sahip enjeksiyon sistemleri kullanılıyor.
Arabada enjeksiyon nedir diye düşünüyorsanız şöyle açıklamak mümkün: Modern enjeksiyon sistemleri motora gönderilen yakıtın miktarını çeşitli sensörlerden aldığı verilere göre belirleyen elektronik bir sistem. Modern enjeksiyon sistemlerinde motora gönderilen yakıtın miktarı, alınan hava miktarına ve basıncına, motorun sıcaklığına, krank ve kam millerinin açı ve durumlarına bağlı olarak sensörler tarafından belirleniyor.
Enjeksiyon Çeşitleri Nelerdir?
- Gaz Kelebeği Gövdeli Yakıt Enjeksiyonu
Tek noktalı olarak da adlandırılan bu enjeksiyon sistemi en eski olanı temsil ediyor. Tüm araçlarda temiz havanın motora girmesini sağlayan bir hava emme manifoldu bulunuyor. Gaz kelebekli yakıt enjektörleri, yakıtı silindirlere aktarmadan önce havayla karışmasını sağlayan emme manifolduna gönderiyor. Ucuz ve bakımı kolay olmasıyla ön plana çıkan bu tip enjeksiyonlar yüksek akış hızına sahip olduğundan tıkanma problemleri nadiren görülüyor. Ancak zamanlamada hata yapabildiği için günümüzde nadiren kullanılıyor.
- Çok Noktalı Enjeksiyon
Çok noktalı sistemler yakıtın daha verimli bir şekilde dağıtılmasını ve her silindirin kendi yakıt enjeksiyonunu almasını sağlıyor. Her enjektörün dakik şekilde çalıştığı bu sistem, sabit hızlı sürüşlerde en iyi performansı sunuyor. Ancak silindirlerde birbiri ardına ateşleme yapıldığı için çok noktalı enjektörlerin aynı anda püskürtme yapması bir dezavantaj olarak ortaya çıkıyor.
- Sıralı Enjeksiyon
Sıralı yakıt dağıtım sistemleri çok noktalılara benzer şekilde çalışıyor. Aralarındaki en önemli farkı ise sıralı enjeksiyonlarda enjektörlerin aynı anda değil, birbiri ardına yakıt püskürtmesi oluşturuyor. Enjeksiyon zamanlaması silindir hareketleriyle senkronize şekilde çalışarak daha iyi yakıt tasarrufu ve motor performansı sunuyor.
- Direkt Enjeksiyon
Yüksek performanslı turbolu, benzinli araçlarda ve tüm dizel araçlarda direkt enjeksiyon sistemi kullanılıyor. Bu sistemde yakıt, havayla karıştırılmak üzere emme manifolduna gönderilmeden direkt olarak silindirlerin içine aktarılıyor. Portlu enjeksiyonlara göre daha yüksek basınçla gönderilen yakıt, silindirin içinde homojen şekilde dağılarak verimli bir yanma gerçekleştiriyor. Bu da yakıt tasarrufunda ve performans anlamında önemli faydalar sunuyor.
Enjeksiyon Arızası Nedir?
Enjeksiyon arızası nasıl anlaşılır sorusunun net bir cevabı olmasa da aracın fonksiyonlarında meydana gelen değişiklikler ipucu verebilir. Kötü ve zayıf emisyon, artan yakıt tüketimi, kaba ve yüksek sesle çalışan bir motor, egzoz borusundan gelen duman ve düşük motor performansı enjeksiyon arızalarının yaygın belirtileri arasında yer alıyor. En yaygın üç enjeksiyon sistemi arızası ise aşağıdakilerden oluşuyor:
- Tıkalı yakıt enjektörleri: Bu tip arızalar, yakıtın emme manifolduna ulaşamadığı durumlarda ortaya çıkıyor. Genellikle pas oluşumunun sebep olduğu tıkalı yakıt enjektörleri bakımı uzun süre yapılmayan araçların rölantide bırakılmasından kaynaklanıyor.
- Kirli yakıt enjektörü: Enjektörlerin hızlı ve tekrarlayan hareketleri sıcaklığı artıran sürtünmeye sebep oluyor. Bu da emme manifolduna püskürtülmeyen yakıt bileşenlerinin yanmış ve pürüzlü artıklarının enjeksiyonda birikmesine neden oluyor. Kirli yakıt enjeksiyonlarında püskürtme işlemi zayıf ve düzensiz bir şekilde gerçekleştiği için aracın hızlanma kabiliyetinde düşüş meydana geliyor.
- Yakıt enjeksiyonu kaçağı: Sızıntı yapan enjektörler kirli olanlara benzer sorunlara sebep oluyor. Kaputun altından gaz kokusu yaydığı için daha kolay tespit edilebilen bu arıza yangın riski oluşturduğu için enjeksiyonların değiştirilmesini gerektiriyor.
Enjeksiyon Arızası Tamiri
Enjeksiyon arızası tamiri otomobillerle ilgili orta düzeyde teknik beceriler gerektiriyor. Çünkü çoğu zaman, enjektörleri çıkarmak ve tıkanıklıkları gidermek, sorunu çözmek için tek başına yeterli olmuyor. Sızıntıyı, yakıt basıncını ve ideal yakıt karışımını da kontrol etmek için uzman bilgisine ihtiyaç duyuluyor. Enjeksiyon arızası nasıl giderilir diye düşünenlerin işinde profesyonel ustalara ve yetkili servislere başvurmalarında fayda var.
Hibrit otomobil devi Toyota’nın en çok tercih edilen araçlarını hemen inceleyin: Toyota Corolla, Corolla Hatchback, Rav4 ve C-HR