Teknolojinin gelişmesiyle birlikte otomobil üreticileri daha akıllı ve tasarruflu sistemlere yöneliyor. Bunun son örneklerinden biri de hıza duyarlı direksiyon sistemleri. Hıza duyarlı direksiyon sistemleri, kısaca hidrolik ve manuel direksiyon sistemlerinin melezi olarak tanımlanıyor.
Günümüzde çoğu araç hidrolik direksiyon sistemine sahip olduğu ve hidrolik direksiyonların sürücüye büyük kolaylık sağladığı aşikar. Ancak hidrolik direksiyonlar bazı dezavantajlara da sahip. Kayışlarına ve yağına birkaç yılda bir bakım yapmak gerekiyor. Dahası, pompaları da sonsuza kadar dayanmıyor. Hidrolik sistemin araçlara ekstra bir ağırlık bindirdiği de bilinen bir gerçek. En önemlisi de pompa, motordaki ana krank tarafından tahrik edildiğinden motorun gücünden yararlanarak yakıt tüketimini artırıyor. Diğer taraftan düşük hızlarda manuel direksiyonları döndürmek için fazlaca kol kuvveti gerekiyor. Tüm bu sebepler sürücülerin hıza duyarlı direksiyonları tercih etmekteki motivasyonunu giderek artırıyor. Çünkü hıza duyarlı direksiyon sistemi, sürücülere hidrolik ve manuel direksiyonların en iyi yanlarını birlikte deneyimleme fırsatı sunuyor.
Şimdi gelin hidrolik ve manuel direksiyon dünyasının dezavantajlarını ortadan kaldıran hıza duyarlı direksiyon sistemi nedir ve nasıl çalışır daha yakından inceleyelim.
Hıza duyarlı direksiyon sistemi nedir?
Manuel direksiyonlarda mekanik bir yapı söz konusuyken, hidrolik sistemlerde direksiyonlar motorda bulunan bir pompa yardımıyla çalışıyor. Elektrikli direksiyon olarak da bilinen hıza duyarlı direksiyon sistemi ise elektrikle çalışıyor.
Hıza duyarlı direksiyon sistemi sürücüye aracın hızına bağlı olarak farklı kuvvet destekleri uyguluyor. Modern otomobillerde oldukça yaygın olan bu sistem yakıt tüketimini azaltmayı ve daha akıllı bir sürüş keyfi sunmayı amaçlıyor.
Peki hız duyarlı direksiyon sistemi ne işe yarar? Bu sistem her şeyden önce araç hangi hızla hareket ediyorsa etsin sürücüye daha fazla yol tutuşu ve kontrolü sağlamayı amaçlıyor. Manevra yapmak veya park etmek gibi eylemlerde sürücüye kolaylık sağlaması açısından direksiyona ekstra bir güç yardımı sunuyor. Bununla birlikte yüksek hızlı sürüşlerde hız algılama sistemi sayesinde direksiyona verilen güç yardımını azaltarak sürücüye daha güvenli bir sürüş imkanı da sağlıyor. Sonuç olarak sürücüler aracı yüksek hızlarda kullanırken direksiyon üzerinde bir parça ağırlık hissediyor. Bu durum sürücünün daha keskin hamleler yapabilmesine olanak tanıyor.
Hıza duyarlı direksiyon, elektronik bir sisteme sahip olduğu için farklı modlarda çalıştırılabiliyor. Sürücüler istedikleri zaman direksiyona uygulanan kuvvetin miktarını değiştirebiliyor. Bu durum sürüş keyfini artıran en büyük nedenlerden biri olarak görülebilir. Diğer taraftan düşük hızlarda seyrederken sağladığı destekle manuel direksiyonun yarattığı yorucu deneyimi ortadan kaldırıyor.
Hıza duyarlı direksiyon nasıl çalışır?
Peki tamamen sürücüye daha konforlu ve daha keyifli bir sürüş deneyimi sunmak amacıyla tasarlanmış bu sistem nasıl çalışıyor. Şimdi gelin adım adım sistemin nasıl işlediğini görelim…
- Öncelikle sistemde direksiyona bağlı olan elektrikli bir motor bulunuyor.
- Direksiyon simidine verilecek güç yardımı, elektronik kontrol ünitesindeki bir dizi sensör ve modülle belirleniyor.
- Elektronik kontrol ünitesi sürücünün direksiyona uyguladığı torku, direksiyonun açısını ve aracın hızını algılayarak vereceği güç yardımını belirliyor.
- Sürücünün direksiyona uyguladığı giriş torku, bir sensör ve burulma çubuğu yardımıyla bulunuyor. Sürücü direksiyonu çevirdiğinde çubuk buruluyor ve uygulanan tork sensör tarafından ölçülüyor.
- Sürücü gaz pedalına bastığında da sistem bunu algılıyor ve direksiyona birtakım bilgiler gönderiyor.
- Sistem bu bilgiler sonucunda hız miktarına bağlı olarak direksiyon simidine verilen güç desteğini azaltıyor.
- Aynı şekilde sürücü frene bastığında sensörler yardımıyla direksiyon simidine verilen güç desteği artıyor.
- Araç duruyorken yapılmak istenen manevralarda veya park etme gibi düşük hızlarda sürücünün sürüş kabiliyetini artıran ekstra bir yardım uygulanıyor.
Hıza duyarlı direksiyon sisteminde arıza oluşursa ne olur?
Hıza duyarlı direksiyonlar kablolardan veya elektronik kontrol ünitesinden kaynaklı bir sorunla karşı karşıya kalabiliyor. Peki sistemde arıza olursa ne olur? Bazı otomobillerde bu tip bir arıza tespit edildiğinde tam hidrolik direksiyon moduna dönülüyor. Ancak bu her araçta böyle değil. Hıza duyarlı direksiyon kutusu bozulduğunda bazı araçlar manuel direksiyon davranışı sergiliyor.
