Araç sisteminde birbirine bağlı parçalar mevcuttur. Porya, teker ya da poyra adı verilen parça da araç aksının üzerine bağlanarak tekerleklerin rahat şekilde dönmesine yardımcı olur. Peki porya nedir, araçta görevi nedir ve porya bilyası ne işe yarar? Toyota Türkiye olarak porya nedir sorusu eşliğinde bu araç parçasına yönelik merak edilenleri cevapladık.
Porya Nedir?
Porya sorusunun kısa cevabı, tekerleğin orta noktasında bulunan aks miline bağlı bir parçadır. Otomobil tekerleklerinin aks miline bağlanmasını sağlayan bu parça, tekerleklerin rahat ve doğru dönmesini sağlar. Porya parçası, güvenli bir sürüş deneyimi için önemli görülen araç sistem parçalarından biridir. Ön ve arka porya parçası, fren sistemini desteklemekle birlikte tekerleklerin doğru dönmesini sağlar. Tekerleklerin montajında kullanılan porya parçasının rahat şekilde dönmesini sağlayan porya rulmanı veya porya bilyası parçası da vardır. Arabada porya nedir sorusunu cevapladığımıza göre şimdi porya bilyası nedir sorusuna geçelim.
Porya Bilyası Nedir?
Porya bilyası veya ön porya bilyası kısaca, tekerleğin orta noktasında bulunur ve poryanın rahatça dönmesini sağlar. Genellikle poryanın yanında bulunan bu bilya, olası sürtünmeleri azaltarak tekerleğin dönmesini kolaylaştırır. Bununla beraber porya bilyası da zamanla sürtünme ve aşınma sorunlarıyla karşı karşıya kalabilir.
Porya Ne İşe Yarar?
Poryanın temel işlevi, tekerleklerin istenilen şekilde dönmesini sağlamaktır. Poryanın yanında yer alan porya bilyası da tekerlek sürtünmesini azaltarak dönme hareketinin doğru yapılmasına yardımcı olur. Ayrıca ön poryalar, direksiyon sistemiyle de yakından ilişkilidir. Direksiyon sistemine bağlanan ön porya, direksiyon hareketine uygun şekilde aracın yönünün değişmesini sağlar. Genel olarak ön ve arka porya ne işe yarar sorusuna şu yanıtları verebiliriz:
- Tekerleğin serbest ve düzgün dönmesini sağlar,
- Sürüş deneyiminin çok daha konforlu olmasını destekler,
- Fren sisteminin tekerlekler üzerinden kontrol edilmesini sağlar,
- Aracın önündeki ağırlığı ve yükü taşır.
Porya ile birlikte porya bilyası, aracın kontrollü şekilde yolculuğa devam etmesini sağlayan parçalardır. Araç kontrolünü sağlamak için kullanılan bu parçaların bozulması durumunda tekerleklerin de aşınması, titremesi ve frenleme sorunları görülebilir. Peki porya ve porya bilyası neden bozulur?
Porya Bilyası Neden Bozulur?
Porya bilyası bozulma nedeni, araç ağırlığına bağlı olarak bilyanın zamanla aşınmasıdır. Porya bilyası arızaları genel olarak şu şekildedir:
- Ağırlık ve yüke bağlı olarak bilyaya baskı uygulanması,
- Zorlu yol koşullarında ani darbe ve hasar alınması,
- Bilya contalarının hasar görmesi,
- Poryanın içine nem veya su girmesi,
- Porya bilyasının yanlış montajlanması.
Yukarıdaki tüm arızalar, porya bilyasının aşınmasıyla sonuçlanır. Porya bilyası arızaları neticesinde ise gözle görülür bazı sorunlar yaşanır. Porya bilyası bozulursa ne olur sorusunun yanıtı ise tekerleklerden uğultu gelmesi ve aşınma durumunun olması olarak açıklanır. Ayrıca bilyaların düzgün dönmemesinden kaynaklı hem direksiyonda hem de araçta titremeler meydana gelebilir. Tüm bu arıza ve arıza belirtilerine karşı yapılması gereken ise düzenli bakım ve kontrol işlemleridir. Porya arızası durumunda parça değişimi yapan yetkili oto servisine danışmanız gerekir. Peki porya değişimi nasıl yapılır?
Porya Bilyası Değişimi Nasıl Yapılır?
Porya bilya değişimi, önemli bir parçanın değişimini kapsadığı için mutlaka yetkili servislerde yapılmalıdır. Arızalanan poryanın değişiminde izlenen aşamalar genel olarak şöyledir:
- Aracın bijon somunlarını gevşetme
- Kriko yardımıyla aracı kaldırma
- Tekerlek göbeği aksamını çıkarma
- Kaliper ve brakat cıvatalarını sökmek
- Frenleri sökmek
- Rotoru çıkarmak
- Yeni porya ve fren parçalarını takmak
- Yeni tekerlek göbeği parçalarını mafsala cıvatalamak
- Tekerlekleri poyraya yerleştirmek ve sıkıştırmak
- Tekerlekleri sıkmak ve sabitlemek
Yukarıdaki tüm işlemlerin muhakkak profesyonel uzman bilgilere sahip tamirciler tarafından yapılması gerekir. İlgili işlemler sonrasında aracı test sürüşünde görme ve porya kısmından ses veya gürültü gelip gelmediği kontrol edilmesi aşamasına geçilir. Herhangi bir ses duyulmadığı takdirde porya bilyası değişimi başarıyla sonuçlanmış demektir.
Porya Tamir Edilmezse Ne Olur?
Porya değişiminin yapılmaması durumunda sürüş güvenliğinin tehlikede olacağını söyleyebiliriz. Özellikle porya arızası yüksek hızlı bir araçta meydana geliyorsa riskli durumları da beraberinde getirebilir. Yine engebeli ve zorlu yol koşullarında da porya arızasının meydana getirebileceği riskler mevcuttur. Tüm bu riskler direkt tekerleğin dönmesinin durması anlamına gelir. Porya bilyasının tamir edilmememesi, sürüş kontrolünün kaybedilmesine ve yol güvenliğinin de tehlikeye girmesine neden olur. Porya bilyası arızası meydana geldiğinde mutlaka aracı yetkili oto servise götürmeli ve porya bilya değişimini yaptırmalısınız.
Porya Bilyası Değişimi Fiyatları Ne Kadardır?
Porya değişimi, önemli araç parçası değişikliklerinden biridir. Tekerleklerin istenilen şekilde dönmeye devam etmesi için ucuz parça değişiminin yapılmaması gerekir. Bu tür parçalar araç sürüş güvenliği için hayati öneme sahip olduğundan sökme-takma işlemlerinin de profesyoneller tarafından yapılması gerekir. Yetkili oto servise gidileceği zaman poryanın ve diğer porya- tekerlek grubu parçalarının çıkarılması işlemleri uygulanır. Sökme ve takma işlemlerinde porya değişim fiyatları gereken işlemler ve arızanın niteliğine göre farklılaşır.
Sizinle porya nedir, porya bilyası ne işe yarar ve porya arızası durumunda yapılması gerekenleri paylaştık. Toyota Türkiye olarak otomobil dünyasına dair rehber içerikler paylaştığımız blog sayfamıza da göz atabilirsiniz.
