Günümüz otomotiv teknolojisinde performans ve verimliliği artırmak adına geliştirilen turboşarj sistemleri, motor dünyasında önemli bir yer tutuyor. Bu sistemler arasında son yıllarda öne çıkan çözümlerden biri de Twin Scroll Turbo teknolojisidir. Geleneksel turbo sistemlerine kıyasla daha hızlı tepki veren, düşük devirlerde daha fazla tork üreten ve sürüş keyfini artıran bu yapı, özellikle yüksek performanslı araçlarda tercih edilmektedir.
Peki detaylarıyla Twin Scroll Turbo nedir? Geleneksel turbo sisteminin farkları nelerdir? Twin Scroll Turbo’nun avantajları ve dezavantajları nelerdir? Toyota Türkiye olarak bu sorulara yanıt verdik ve sistemin detaylarını sizin için derledik.
Twin Scroll Turbo Nedir?
Twin Scroll Turbo, temelinde egzoz manifoldundan gelen gazın iki ayrı kanalda turbine iletilmesiyle çalışan bir turboşarj tasarımıdır. Bu yapı, egzoz gazlarının motor silindirlerinden çıkış sırasına göre ayrılarak daha düzenli ve verimli bir şekilde türbine yönlendirilmesini sağlar. Böylece türbin daha erken devreye girer, turbo lag (gecikme) önemli ölçüde azaltılır.
Çifte sarmal turbo yapısı, hem düşük devirlerde yüksek tork üretimini destekler hem de yakıt tüketimini optimize eder. Özellikle performans odaklı motorlarda tercih edilen bu sistem, sürüş keyfini ve motor tepkilerini gözle görülür biçimde iyileştirir.
Turboşarj Sistemi Nasıl Çalışır?
Sistemin faydalarını ve eksik yönlerini anlamak için turbo şarjların çalışmasını tekrar hatırlayalım;
Egzoz manifoldundan çıkan gazların türbini (Turbine Wheel) dönmeye zorlaması ve bu dönüşün türbinin bağlı olduğu karşı tarafındaki türbini (Compress Wheel) döndürerek motorun içerisine daha fazla hava akışı sağlamaktır.
Geleneksel Turbo Sistemleri
Geçmişte turboşarj setupları gelen havayı görselde olduğu gibi dümdüz bir kanal üzerinden iletmekteydi (Hala çokça sistem bu şekilde çalışmakta veya Değişken Geometrili Turboya sahiptir.).
Bu sistemin avantajı kompakt ve tasarımının kolay olmasıdır.
Her silindir yandığında ve egzoz gazını serbest bıraktığında yanmadan kaynaklanan bir basınç dalgasına sebep olur, bu basınç dalgası gazların toplandığı bölgede (collecter) birbirlerine çarparak şiddetini azaltır ve bu durum turbine gidecek gazın (ittirici gücün) zayıflamasına neden olur. Sonuç olarak performans kaybı ve verimsizlik yaşanacaktır. Turbo Lag’ının temel sebebidir.
*Sol geleneksel turbo sistemi, sağ taraf ise çift sarmal turbo.
Twin Scroll Turbo Sistemi Nasıl Çalışır?
Sağ tarafta görünen Çift Sarmal Turbo sistemi egzoz manifoldundan gelen gazları iki ayrı kanala yollamaktadır. Tabi bunun mümkün olması için egzoz manifoldunun da gazları ayırıyor olması gerekmektedir ve ayrı bir tasarım gerektirir.
Ateşleme sırası 1-3-4-2 olan bir 4 silindirli bir motorda (RX500h) 1 ve 4 ile 2 ve 3 ayır ayrı gruplandırılır.
Egzoz gazı darbeleri (verimsizliğe yol açan) ayrıştırılarak birbirlerine olan çarpması azaltılmıştır ve böylece verimi arttırılmıştır bu vesile ile daha güçlü basınç dalgaları iki ayrı koldan türbine iletileceğinden daha güçlü bir kompresyon türbini devri yakalanacaktır.
Bu sistemde sayesinde kayıplar azalacağından turbo çok daha düşük devirlerde devreye girebilmeye başlayacaktır. Böylece daha güçlü bir hızlanma elde edilmektedir.
Twin Scroll Turbo’nun Dezavantajları
Sistemin dezavantajı, iletim borusu bölündüğü için yüksek devirlerde ise gazlar ayrı kanallardan devam etmek üzere ayrılacaktır ve gaz akışı için kalan hacim geleneksel sisteme göre daha küçük kalacatır.
Bununla beraber egzoz manifoldundan itibaren farklı bir tasarım gerektirdiğinden ötürü karmaşık ve pahalıdır. Buna rağmen hala birçok spor araba üreticisi yüksek hızlanma kazanabilmek adına bu sistemi kullanmaktadır.
Twin Scroll Turbo(Çift Sarmal Turbo) kullanılan araçlar; MKV Toyota Supra, Lexus RX500h.
Twin Scroll Turbo ile Geleneksel Turbo Arasındaki Farklar
Twin scroll turbo ile geleneksel turbo arasındaki temel farkları maddeleyecek olursak;
- Tek kanallı turbolar sadece termal ve kinetik enerji kullanırken, çift sarmallı sistemler ekstra olarak egzoz gazı darbelerini de kullanır.
- Tek kanallı turbolar düşük devirlerde (RPM) güçsüz, yüksek devirlerde kuvvetli iken, çift sarmallı turbolar yüksek devirlerde güçsüz ancak düşük devirlerde çok kuvvetlidir.
- Çift sarmallı turbo kütleyi harekete geçirme konusunda tek kanallı sisteme göre daha faydalı olduğu için yakıt ekonomisine katkılıdır.
Otomobil dünyasına ve araç ekipmanlarına dair ayrıntılı bilgiler için Toyota Türkiye Blog sayfamıza göz atabilirsiniz.
