Normal sürüş şartlarında 250 bin kilometrelik kullanım ömrüne sahip dizel partikül filtresi ya da kısa adıyla DPF, otomobilin üretimi sırasında egzoz sistemi içerisine yerleştirilir. Filtre sayesinde dizel yakıtın motor tarafından kullanımı sonrasında ortaya çıkan kurumun ve zararlı gazların doğaya direkt salınımı %80 oranında engellenir. Peki dizel partikül filtresi nedir ve ne işe yarar?
Dizel Partikül Filtresi Nedir?
Yeni nesil dizel motorlu otomobillerde yer alınması zorunlu olan partikül filtresi, araç çalışırken zararlı gazların atmosfere karışmasını engeller. Bal peteğine benzeyen yapıya sahip partikül filtresi, aktif rejenerasyon işlemini gerçekleştirerek yol boyunca temiz hava girişini sağlar. Araç içerisindeki sensörler ve dizel partikül filtresi arasındaki bağlantı sayesinde filtrede meydana gelen bir arızada direkt sürücüye iletilir. Dizel partikül filtresi nedir kısaca açıkladığımıza göre şimdi dizel partikül filtresinin çalışma mantığına ve ne işe yaradığına bakalım.
Dizel Partikül Filtresi Ne İşe Yarar?
Yeni jenerasyon otomobillerde standart hâline gelen DPF, işlev açısından ağırlıklı olarak benzinli araçlarda bulunan katalitik konvertör ile benzerlikler gösterir. Katalitik konvertör, karbondioksit gazını başarılı bir şekilde filtre edebilir. Ancak dizelin yanması ile ortaya çıkan nitrojen oksit ve nitrojen dioksit gibi zararlı atıkların havaya karışmasını engelleme konusunda yetersiz kalır. Partikül filtresi ise bu bileşenlerin doğaya karışıp çevreyi kirletmesini ve insan sağlığına zararlı etkilerin ortaya çıkması riskini önemli ölçüde azaltır.
DPF, genel olarak 1200 °C’lik ısıya dayanıklı özel seramik malzeme kullanılarak üretilir. Filtrenin ayrıca silisyum karbürden üretilen versiyonları da bulunur. Seramik bazlı çeşitlere göre çok daha dayanıklı olan silisyum karbür filtreler, 2700 °C’ye kadar sorunsuz çalışır. Genel olarak dizel araçlarda yer alan partikül filtresinin işlevi, atmosfer için zararlı gazların salınımını önler ve motorun verimli çalışmasını destekler.
Partikül Filtresi Nerede Olur?
Partikül filtresinin yer aldığı bölüm aracın egzoz sistemidir. Katalitik konvertörün yakınında bulunan dizel partikül filtrenin hem giriş hem de çıkışında sensörler mevcuttur. Bu sensörler, egzozdan çıkan gazı ölçerek aşırı ısınmanın önüne geçer.
Eylül 2009’da yürürlüğe giren “Euro 5” standardı, trafiğe çıkacak tüm dizel otomobillerde partikül filtresi bulunmasını zorunlu hâle getirmişti Eylül 2014 itibari ile geçerli olan “Euro 6” standardı ise otomotiv firmalarının ürettikleri dizel modellerin tamamı için yasal emisyon değerlerini belirledi.
Tüm Avrupa’da olduğu gibi Türkiye’de de satışa sunulan modern dizel motora sahip tüm otomobillerde bu fitreye yer verilir. Hatta periyodik araç muayenesi sırasında DPF’nin sökülüp sökülmediği ve doğru şekilde çalışıp çalışmadığı kontrol edilir. Bu nedenden dolayı belirli aralıklarla DPF’nin temizlendiğinden ve doğru çalıştığından emin olmak gerekir.
Dizel Partikül Filtresi Arızaları Nelerdir?
Dizel partikül filtresi uyarısı, dizel partikül filtre arızasına işarettir. Partikül filtresinde biriken partikül yani mikroskobik hava kirliliği, 40 gramı geçtiğinde gösterge panelindeki motor arıza lambası veya dizel partikül filtre uyarı ışığı yanar. Bu durumda yapılması gereken aracı yetkili bir oto servise götürmektir. Peki dizel partikül arıza belirtileri nelerdir? Filtrede meydana gelen arızaları şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Filtre Tıkanması
- Filtrenin Hasar Alması
- Sensörlerin Arızalanması
- Rejenerasyonun Düzgün Çalışmaması
- Aşırı Sıcağa Bağlı Olarak Katalizörün Bozulması
DPF arıza belirtileri ise DPT’nin dolduğuna işarettir. ADPT arızalarından dolayı yakıtta aşırı artış meydana gelebilir. Ayrıa motor performansında da gözle görülür bir düşüş ortaya çıkar ve aracın hızlanması zorlaşır. Genel olarak dizel partikül filtresi ışığı yandığında bunun ciddi bir gösterge olduğunu anlamalısınız. Dizel partikül filtre uyarısı alındığında tıkanıklığı önlemek amacıyla pasif temizleme veya rejenerasyon temizliği yapmak gerekir. Dizel partikül filtre temizliğine dair detaylar için Partikül Temizliği Nasıl Yapılır adlı içeriğimize yönelebilirsiniz.
Toyota Türkiye olarak dizel partikül filtresi nedir, dizel partikül filtresi ne işe yarar sorularını cevapladık. Otomobil dünyasına dair merak ettiğiniz diğer sorular için de blog sayfamıza göz atabilirsiniz.
