Otomobillerde sıradan gibi görünen ancak üzerine düşünüldüğünde oldukça konforlu olabilen birçok donanım bulunuyor. Modern otomobillerde masaj seçenekleri, bel desteği ve ısıtma-soğutma gibi fonksiyonlarla kullanıcı deneyimini iyileştiren koltuklar da bunlardan biri. Araç koltuk ısıtma sistemi yolculara sunduğu avantajlarla günümüzde hemen her arabada standart veya ek donanım özelliği olarak geliyor. Peki patenti 1951 yılında alınan ve 1966 yılından beri kullanılan bu teknoloji nasıl çalışıyor?
Isıtmalı ve Soğutmalı Koltuklar Nasıl Çalışır?
Her türlü hava sıcaklığında yolculara konforlu bir deneyim sunmayı amaçlayan koltuk ısıtma sistemi, açıklaması kolay bir çalışma prensibine sahip. Isıtmalı ve soğutmalı koltukların çalışma düzeni LIN veri yolu üzerinden yönetiliyor. LIN (Local Interconnect Network) araçların bileşenleri arasındaki iletişimi sağlayan seri ağ protokolü olarak tanımlanıyor. Isıtma elemanlarının ve soğutma fanlarının kontrolü ise bir mikro denetleyici tarafından yürütülüyor. Bu teknoloji böylece çeşitli oturma konfigürasyonları için verimli ve esnek bir gömülü kontrol sistemi sunuyor.
Elektrikli battaniye ile aynı çalışma mantığına sahip olan koltuk ısıtma sistemi, koltuk döşemesinin altından geçen ısıtma elemanlarının elektrik enerjisi kullanılarak sıcaklık üretmesi esasına dayanıyor. Oto koltuk ısıtma sistemlerinde sıcaklık seviyesinin ayarlanması için genellikle kontrol panelinde bulunan bir düğme kullanılıyor.
Koltuk soğutma sistemi ise soğutulmuş havayı koltuk içinde hapsetmeye dayanan bir mantıkla çalışıyor. Otomobil üreticileri bunu farklı şekillerde başarsa da en yaygın çalışma sistemi şu şekilde:
- Soğutmalı koltuklarda döşemenin içine veya koltuk dibine yerleştirilmiş bir fan sistemi kullanılıyor.
- Fanlar açıldıktan sonra soğutma etkisini döşemeye yaymak için bir difüzyon katmanından hava üfleniyor.
- Soğutmalı koltuklarda fanlar ve döşeme arasına bir soğutma elemanı daha eklenerek daha verimli çalışabilen ekstra bir katman oluşturulabiliyor.
- Havalandırmanın hissedilebilmesi için geleneksel araba koltuklarından farklı olarak hava sirkülasyonuna izin veren gözenekli yapıya sahip malzemeler kullanılıyor.
- Araba koltuğunun gözenekli malzemesi vücut ısısını dağıtarak daha serin ve daha az terli hissedilmesini sağlıyor.
Koltuk Isıtma-Soğutma Sistemlerinin Yararları
Çoğu sürücü koltuk ısıtma özelliğini ne sıklıkta kullanacağı konusunda tereddüt yaşasa da bu teknoloji sanıldığından daha fazla fayda sunuyor:
- Oto koltuk ısıtma sistemi enerjiyi geleneksel otomobil klimasından daha verimli şekilde kullandığı için yakıt verimliliğini artırarak emisyonların azaltılmasına katkı sunuyor.
- Özellikle soğuk hava koşullarında araca binildiği andan itibaren hızlı ve verimli bir şekilde sıcaklık sağlayarak yolculuğun konforunu artırıyor.
- Bel ağrısı ve siyatik gibi rahatsızlıklarda sürüş sırasında semptomların hafifletilmesine yardımcı oluyor. Koltuk ısıtıcıları döşemeyi nazikçe ısıttığı için ağrıların giderilmesinde hızlı bir rahatlama sağlıyor.
- Koltuk ısıtma sistemleri otomobillerin değerini artıran donanım özelliklerinden biri olduğu için sonraki satışlarda kârlı bir yatırıma dönüşebiliyor.
Koltuk Isıtma-Soğutma Sistemi Sonradan Takılır mı?
Koltuk ısıtma ve soğutma sistemleri genellikle yeni model araçlarla özdeşleşen lüks bir donanım olarak görülüyor. Ancak bu özelliğe sahip olmayan araçlara da sonradan monte edilebiliyor. Isıtma mekanizmasının döşeme altına monte edilmesinin ardından ısı kontrolü gibi fonksiyonları kontrol eden koltuk ısıtma düğmesi orta konsol veya kapı kenarına yerleştiriliyor.
