Takometre veya bir diğer adıyla devir saati, araç motorunda bulunan ve motor devrini gösteren bir göstergedir. Peki takometrenin önemi nedir, nasıl çalışır ve çeşitleri nelerdir? Toyota Türkiye olarak devir takometre dair merak edilenleri paylaştık!
Takometre Nedir?
İngilizcedeki adlandırmasıyla Revolutions Per Minute, dakikadaki devir sayısı anlamına karşılık gelir. Kısatlamasıyla rpm devir saati, sürücünün güvenli bir sürüş gerçekleştirmesini sağlayan cihazlardan biridir.
Takometre Nasıl Çalışır?
Takometrenin nasıl çalıştığını anlamak için öncelikle motor devrinin ne ifade ettiğini bilmek gerekir. Motor devri, araç motorunundaki krank milinin bir dakikada yaptığı dönme yani devir sayısını ifade eder. Takometre de bu devir aralıklarını gösteren bir gösterge saatidir. Takometre sayesinde aracın nasıl bir hız ile ilerlediği sürücüye gösterilir. Böylelikle sürücü ne kadar güç harcadığını takometre aracılığıyla öğrenir.
Devir saati, aracın gösterge panelinde yer alır. Araç gösterge panelinde yer alan devir saati, daha güvenli ve verimli bir sürüş deneyimi için gerekli göstergelerden biridir. Sürücü takometreye bakarak vites değişimi için gerekli hızı belirler. Takometre devir aralığı araç modeline göre değişmektedir. Bundan dolayı bu aralıkları öğrenmek için araç kullanım kılavuzunu okumayı tercih edebilirsiniz.
Takometre nasıl ölçer sorusunun cevabı ise göstergede yer alan ölçeklerdir. Krank milinin bir dakikadaki dönüşünü sayan devir ölçer, sensörler aracılığıyla aracın ateşleme sistemi enjeksiyonu ve ısınması gibi faktörleri sinyal aracılığıyla ekranda gösterir. Takometre ekranında farklı renkler ile ifade edilen göstergeler, motor devrinin düşük hızla ilerlediğini veya zorlandığını ifade eder. Ayrıca aracın yakıt ve motor ile ilgili sorunları da takometre ile öğrenmek mümkündür. Devirin hızlanması, yakıtın da azaldığına işarettir. Sürücü olarak devir ölçere sürekli göz atarak vites değişimi ve yakıt tasarrufu ile ilgili detayları öğrenebilirsiniz.
Takometre Hangi Araçlarda Bulunur?
Takometrenin zorunlu olduğu bazı araç tipleri mevcuttur. Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 98 inci maddesine uyarınca kamyon, otobüs ve çekicilerde takograf bulundurulması zorunlu kılınmıştır. Takometrenin zorunlu olduğu araçlar ile ilgili koşullar şu şekildedir:
- 17 kişi ve daha fazla yolcu taşıyan araçlar
- 3,5 ton üzerinde yük taşıyan araçlar
Yolcu otobüsleri ve minibüslerinde zorunlu olan takometre, belediyeye ait yolcu taşıtlarında ve şehirde yük taşımacılığı yapan kamyonlarda zorunlu tutulmamıştır. Yine 1984 yılından önce üretilen araçlarda da takometre bulundurma zorunluluğu bulunmamaktadır. Bununla beraber inşaat- tarım makinelerinde ve bazı ticari araçlarda da takometre kullanımının zorunlu kılındığı bilinmektedir.
Takometre Çeşitleri Nelerdir?
Pek çok alanda kullanılan takometre aynı zamanda araç dönme hareketini ölçmeye yarayan bir cihazdır. Günümüzde takometreler, yeni nesil araç teknolojisine uygun şekilde dijital tasarıma sahiptir. Bununla beraber araç modeline göre farklı şekilde dizayn edilen takometre çeşitleri de mevcuttur. Genel olarak araç takometre çeşitleri; dijital, analog ve mekanik devir ölçer. Bu çeşitlere ek olarak zaman ve frekans ölçümü de yapan takometreler de vardır.
Analog Takometre
Adından da anlaşılacağı üzere analog takometre, klasik devir ölçer çeşididir. Bu tip devir ölçerler, genel bilgiler verir ve verileri depolayan hız ortalaması-sapması gibi ayrıntılı bilgileri sunmaz. Gösterge panelinde daha az yer kaplayan analog takometre, mekanik takometrenin daha gelişmiş modelidir. Günümüzde analog takometre çeşidi hâlâ otomobil, motosiklet gibi pek çok araç tipinde kullanılmaktadır.
Mekanik Takometre
Bir diğer klasik takometre formatına sahip cihaz ise mekanik takometrelerdir. Bu çeşit takometreler, basit ve anlaşılabilir tasarıma sahiptir. Krank miline bağlı olarak çalışan mekanik devir ölçer, milin dönme hızını referans alarak takometre ekranındaki ibrenin hareket etmesini sağlar. Günümüzde eski arabalarda ve bazı motosikletlerde yer almaktadır.
Dijital Takometre
Yeni nesil araç teknolojisinin bir parçası olan dijital devir ölçerler, krank mili sensörünün hareketlerini yansıtır. Sensörden gelen verileri depolayarak anında gösterge panelin yansıtarak hassas ölçüm ve izlemeleri de görme imkânı sunar. Ayrıca temaslı ve temassız özelliğe sahip farklı dijital devir saat modelleri de mevcuttur. Uygun dijital takometre modeli için ön araştırma yaparak araca uygun bir modele yönelebilirsiniz.
TakometreKaç Olmalıdır?
Takometre aralıkları, araç motor özelliğine göre değişiklik göstermektedir. Dizel ve benzinli araç tipine göre değişen devir saatinin genel olarak 1.800 ile 2.500 aralığında olması önerilir. Araç dururken ise devir aralığının ortalama 500 ile 1000 devir arasında olması beklenir. Araç çalışır vaziyette dururken yani rölantideyken 500 devir sayısının altında olması, stop veya tekleme riskini artırır. Bundan dolayı rölanti devrinde olan aracın önerilen değerde olmasına dikkat etmek önemlidir. Takometre nedir, ne işe yarar ve takometre zorunlu mu soruları eşliğinde merak edilenleri paylaştık. Motor çeşitlerine göre farklılık gösteren takometreyi daha derinlemesine anlamak için Motor Çeşitleri Nelerdir adlı yazımıza da göz atabilirsiniz.
Takometre nedir?
Krank milinin bir dakikada yaptığı dönüş hareketinin sayısını gösterir. Takometre ekranında devir hızının nasıl yükselip düştüğünü görmek mümkündür.
Takometre ne ölçer?
Takometre, krank milinin bir dakikadaki yaptığı dönüş hızını ölçen bir cihazdır. Devir hızını ölçen takometre, aracın nasıl bir hız ile ilerlediğini de sürücüye gösterir.
Takometre ne işe yarar?
Takometre cihazı, sürücünün arabayı sürerken ne kadar güç harcadığını gösterir. Ayrıca vites değişimi için ne kadar hız artırması ve azaltması gerektiği de takometre aracılığıyla öğrenilir.
Devir ne ile ölçülür?
Araçlarda motor devrini ölçmek için farklı özelliklere sahip takometreler kullanılır. Sık tercih edilen takometreler; analog, mekanik ve dijital takometrelerdir.
Takometre nasıl ölçer?
Araçların takometrenin çalışma mekanizması, krank milinin dönüş hızını ölçmesiyle başlar. Takometre, bir dakikadaki devir sayısını (RPM) ölçer.
