Araç kullanırken en tehlikeli sürüş deneyimlerini virajlarda yaşıyorsanız yalnız değilsiniz. Türkçe karşılığı dönemeç olan ve düz devam eden yolların ardından gelen kıvrımları temsil eden virajlar, çoğu sürücü için korkulu bir rüya. Çünkü normal sürüşlere göre daha fazla dikkat gerektiren viraj dönüşleri birçok sebepten dolayı ölümcül kazalara davetiye çıkarabiliyor. Viraj kazaları sürücü kaynaklı olabildiği gibi görüş açısının daralması ve çekiş kaybı gibi sebeplerden de kaynaklanabiliyor.
Viraja nasıl güvenli girilir?
Sürüş eğitmenleri tarafından genellikle göz ardı edilen viraj alma konusunu direksiyonu çevirmekten ibaret sanıyorsanız yanılıyorsunuz. Ölümle sonuçlanan trafik kazalarının önemli bir bölümü virajlarda meydana geliyor. Viraj kazalarının büyük bölümünü ise tek taraflı kazalar oluşturuyor. Bu da viraj kazalarının daha çok sürücü hataları sonucu gerçekleştiğini gösteriyor. Keskin dönemeçleri profesyonelce geçmenizi sağlayacak bazı sürüş tekniklerini sizin için derledik…
Viraja girmeden önce;
- Arkanızdaki aracın size yakın olup olmadığını anlamak için aynalarınızı kontrol etmelisiniz. Eğer takip mesafesi uzunsa viraja girmeden önce daha fazla yavaşlayarak dönüşü daha güvenli bir şekilde tamamlayabilirsiniz.
- Viraja gireceğiniz hızı belirlemek için diğer araçların hareketlerini referans alabilirsiniz. Dönüşten önce frenleme yapmak yerine ayağınızı gaz pedalından hafifçe çekerek daha yumuşak bir geçişin hazırlığını yapmak da mümkün. Gerektiğinde vites küçülterek araç üzerinde daha yüksek kontrol sağlayabilirsiniz.
Viraja girerken;
- Viraja güvenli bir şekilde girmenin ilk şartı hız seviyesini ayarlamak. İdeal hız seviyesini yakalayarak acil bir durumda ani fren yapmaktan kaçınabilir, dolayısıyla aracın kontrol kaybını engelleyebilirsiniz. Çünkü dönüş esnasında yapılan sert frenler ağırlığı ön tarafa bindirerek aracın savrulmasına sebep olabilir.
- Şerit disiplinini korumak viraj dönüşlerinde hayati bir önem taşıyor. Virajlarda görüş alanı daraldığı için özellikle çift yönlü yollarda dönüş yaparken şeridin dışına çıkmak ölümcül kazalara yol açabilir.
- Dönüş esnasında hızınızı belirlerken yol ve hava koşullarına göre hareket etmekte fayda var. Islak, buzlu ve yol yüzeyinin çakıllarla dolu olduğu durumlarda viraj alırken denge kaybı yaşamamak için hızı olabildiğince düşük tutmalısınız.
- Virajlarda tekerlekler merkezkaç kuvveti ve ileri hareketi birlikte yönlendirmek zorunda olduğu için dengeyi korumak biraz daha zorlaşıyor. Viraja yüksek hızlarla girmediğinizde, düz ve kuru bir yolda fren yapmak çok fazla sorun oluşturmayabilir.
- Virajdan çıkarken araç dengesini koruyabilmek için hafifçe hızlanmak iyi bir fikir olacaktır. “Yavaş gir, hızlı çık” kuralı olarak bilinen bu tekniği uygularken aynalarınızı kontrol etmeyi unutmamalısınız. Ancak gaza bastığınızda direksiyonunuzun düz konumda olduğundan emin olmalısınız.
Virajlarda neden daha sık kaza olur?
Viraj dönüşleri otomobilin dengesini ve güvenlik sistemlerini zorladığı kadar sürüş kabiliyetlerini de zorluyor. Ölümcül trafik kazalarının azımsanmayacak bölümünün virajlarda meydana geldiği düşünüldüğünde bu durum daha anlaşılır oluyor. Peki virajları bu kadar zorlayıcı kılan sebepler nedir?
- Daha az görünürlük
Virajlarla ilgili birincil risk olan görünürlük sorununu anlayabilmek için fizik uzmanı olmaya gerek yok. Dönüşlerde bariz bir şekilde azalan görüş açısı ani ve beklenmedik yol tehlikelerine karşı sürücüyü savunmasız bırakıyor. Örneğin dönüş yaparken şeridinizden gelen başka bir arabayla çarpışmamak için saniyelerle yarışmak zorunda kalabilirsiniz.
- Eylemsizlik kuvveti
Fizik kanunları gereği aracınızla viraj alırken eylemsizlik kuvvetiyle karşılaşırsınız. Dönüş yönünüze doğru fiziksel bir direnç oluşturan eylemsizlik kuvveti, özellikle hızlı dönüşlerde kütle merkezine etki ederek aracın takla atmasına sebep olabiliyor. Ancak yerçekimi ve arabalardaki süspansiyon sistemleri eylemsizlik kuvvetini dengeleyerek taklaların önüne geçebiliyor.
- Çekiş kaybı
Bir aracı hızlandırmak, durdurmak veya döndürmek için lastikler ve zemin arasında sürtünme olması gerekiyor. Çamurlu, ıslak veya buzlu yollarda nasıl çekiş kaybını sezgisel olarak algılayarak hızınızı düşürüyorsanız, bunu virajlarda da yapmanız gerekiyor. Çünkü direksiyonu döndürdüğünüzde lastikler düz sürüşlerin aksine sürtünme kapasitelerini azaltarak çekiş kaybı meydana getiriyor. Yoldaki çekiş gücü azaldığında ise aracın direksiyon, hızlanma ve fren sistemlerinin kontrolünü tamamen kaybetmek mümkün.
