Şasi numarası, her türlü motorlu taşıt ve römork hakkında üretim yılı ve teknik özellikler başta olmak üzere pek çok bilgiye ulaşılmasına yardımcı olur. Aracın doğum belgesi olarak da nitelendirilebilecek numaraya alım-satım işlemine ek olarak zorunlu trafik sigortası ve kasko poliçesinin hazırlanması, araç hasar durumu sorgulama, parça değişimi gibi durumlarda ihtiyaç duyuluyor.
Şasi Numarası Nedir?
Her araç ve römork için tek olan ve bir kere atandıktan sonra asla değiştirilemeyen şasi numarası, ilk olarak 1954 yılında kullanılmaya başlanmış. 1981 yılına kadar herhangi bir standarda bağlı kalmadan her üretici, kendi formatını uygulayarak numaralandırma işlemini gerçekleştirmiş. Ancak 1981 yılından itibaren Amerikan Ulusal Otoyol Trafik Güvenliği İdaresi’nin almış olduğu karar doğrultusunda 17 haneli sisteme geçiş yapılmış.
Araç Tanımlama Numarası (VIN – Vehicle Identification Number) adıyla da anılan kod, 0-9 arası sayılardan oluşuyor. “Numara” olarak anılmasına rağmen kodun içerisinde A’dan Z’ye bir dizi harfe de yer veriliyor. “0” ve “1” ile karıştırılmaması için sadece q, o, i harfleri şasi numarası oluşturulurken kullanılmıyor.
Şasi numarasının ilk hanesi motorlu taşıtın nerede üretildiğini belirtiyor. 2. ve 3. haneler ise üreticinin kim olduğunu açıklıyor. Daha sonraki 5 hane (4, 5, 6, 7 ve 8) aracılığıyla aracın markasını, motor hacmini ve motor tipini öğrenebilirsiniz. 9. hane taşıtın güvenlik kodunu, bir sonrakiyse üretildiği yılı belirtiyor. 11. haneye bakarak, aracın hangi fabrikada üretildiğini anlayabilirsiniz. En sonda kalan 6 hane, aracın seri numarasına karşılık geliyor. Seri numarasına bakarak aracın barındırdığı belli başlı donanım özellikleri hakkında bilgi edinebilirsiniz.
İlk hanedeki rakam ya da harf, “A” ile “H” arasındaysa aracın Afrika’’da, J’den R’ye kadarsa Asya’da, S ve Z arasıysa Avrupa’da üretildiğinin anlaşılmasını sağlıyor. Eğer üretim yeri Kuzey Amerika ise ilk hanede 1 ila 5 arası bir rakam yazıyor. 6 ve 7 Okyanusya’yı, 8 ile 9‘da Güney Amerika’yı temsil ediyor. Satın almak isteğiniz motorlu taşıtın şasi numarasının ilk 2 hanesinde NL, NM, NN, NP ve NR kombinasyonu varsa, bu durum aracın Türkiye’de üretildiğine işaret ediyor.
Şasi Numarası Aracın Neresinde Bulunur?
Satın almayı düşündüğünüz motorlu taşıtın şasi numarasını öğrenmek için ilk olarak kaputun altına ya da motorun üzerine bakabilirsiniz. Kaputun altında gelende küçük boyutlu metal bir plakanın üzerine yazılan numara, motora kabartma şeklinde işleniyor. Motor kapağını açmak yerine ön camın sürücü tarafına bakarak da numarayı öğrenebilirsiniz. Corolla, Yaris ve Hilux gibi pek çok modelimizde yine sürücü tarafındaki kapının iç kısmında plaka veya etiket üstüne yazılmış halde 17 haneli kodu görebilirsiniz.
Bazı motorlu taşıtlarda şasi numarasını belirlemek için farklı yerlere bakmanız gerekebilir. Eğer yukarıda saydığımız yerlerde numarayı göremediyseniz şansınızı plakalıkta, bagaj altında, ön yolcu koltuğunun altında, stepnenin bulunduğu yerin yan tarafında ya da tekerlek boşluklarında deneyebilirsiniz.
Aracın yanında değilseniz, şasi numarasını öğrenmek için bazı evraklara göz atabilirsiniz. Ruhsat ve zorunlu trafik sigortası başta olmak üzere aracın kullanma kılavuzunda, yetkili servisten alınan periyodik bakım evraklarında, servis kayıtlarında numaraya yer veriliyor. Hatta trafik cezalarına ait makbuzlarda bile motorlu taşıta özel kodu görebilirsiniz.
Şasi Numarası Neden Önemlidir?
Şasi numarası aracılığıyla satın alma işlemi sırasında aracın geçmişi hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz. Hırsızlık gibi talihsiz durumlarda tespit ve kime ait olduğu gibi önemli konular, numara sayesinde açıklığa kavuşur. Trafik sigortası ve kasko işlemleri için acenteye verilmesi gereken bilgilerden biri olan kod ile yetkili serviste aracın motor tipi kolayca öğrenilirken, kullanılacak yedek parçalar rahatça tanımlanabiliyor.
Numara ayrıca belirli bir modele ilgi duyan koleksiyoncular için de hayati önem taşıyor. Kod sayesinde koleksiyon değeri taşıyan araçların ne kadar orijinal oldukları sadece birkaç dakika içerisinde anlaşılabiliyor.
