“Akü nedir?” sorusu, “Otomobillerde elektrik enerjisini kimyasal enerji olarak depolayan ve bunu ihtiyaç duyulduğu zaman yeniden elektrik enerjisi olarak veren depolama cihazıdır.” şeklinde cevaplanabilir.
Enerji kaynağının sıklıkla bitiyor olması, genellikle araçla ilgili bir soruna işaret eder. Bunun yanı sıra kullanıcıların hataları nedeniyle akü bitebilir. Bu depolama cihazlarının ömrünü ve neden bitebileceğini ve bu ömrü uzatmanın yollarını detaylı şekilde bu yazıda bulabilirsiniz. Öncelikle “Akü ne işe yarar ve akü ömrü kaç yıldır?” sorularına yanıt verelim.
Akü Ne İşe Yarar?
Akü ne işe yarar sorusu, akü nerelerde kullanılır sorusunu da akıllara getirecektir. Aküler, otomotiv sektörünün yanı sıra işyerlerinde, santrallerde, tren istasyonları ve hastanelerde de kullanılır. Tabii tüm bunlara rağmen en çok kullanıldığı yer yine otomotiv sektörüdür. Kaliteli bir aküye sahip olan her araç sizi memnun edecektir.
Toyota araba modelleri içerisinde kullanılan tüm akü çeşitleri hem güncel teknolojiye uygun hem de üstün kalitededir. Otomobil skalasından kriterlerinize en uygun hâldeki aracı seçerek konforlu yolculuklara kapı aralayabilirsiniz. Akü ne kadar dayanıklı olursa araç performansı da o denli artacaktır; bunu da unutmamak gerekir.
Akü Çeşitleri Nelerdir?
Motorlu olan bütün araçlarda akü yer alır. Akü üretiminde aktif rol alan ana maddeler ise sülfürik asit ve kurşundur. Motorlu otomobillerde görev alan bütün akü çeşitleri, akü nedir sorusunun temel cevaplarını da gözler önüne serer. Kullanım amacına göre birden fazla akü türü vardır. Fakat kurşun asit akü daima en sık kullanılandır. Start stop olarak bilinen çağdaş teknolojiye uyumlu üretilen EFB ve AGM gibi akü modelleri de mevcuttur.
Ayrıca isterseniz Start & Stop Sistemi Nedir? Nasıl Çalışır? başlıklı içeriği inceleyerek bu akü türüne dair daha fazla bilgi sahibi olabilirsiniz. Tabii bir de sulu aküler vardır. Otomobillerin yanı sıra deniz taşıtları, kamyonlar ve bahçe araçlarında da sulu aküler aktif biçimde yer almaktadır.
Akünün Ömrü Kaç Yıldır?
Akü ömrü ne kadardır sorusunun net bir cevabı yoktur. Bu cihazlar, çevresel faktörlerden, kullanım sıklığından ve biçimden etkilenirler. Bununla birlikte kullanım ömrüne ilişkin bazı ipuçları vermek mümkündür.
“Akünün ömrü kaç yıl?” sorusuna net bir cevap verilememekle birlikte, cihazların üzerinde son kullanma tarihi yazmamaktadır. Bununla birlikte dikkat edilmesi gereken nokta, üretim tarihidir.
“Akü tarihi nerede yazar?” sorusunun birden fazla cevabı vardır. Bunlardan ilki ürünün eksi kutup kısmı üzerindedir. Eğer burada tarih yazmıyorsa, gövde üzerinde yazma ihtimali de vardır. Son olarak eğer elinizde mevcut ise garanti belgesi üzerinde üretim tarihi yer almaktadır. Eğer yeni bir akü alıyorsanız, üretim tarihine bakılmalıdır. Bir yılı aşkındır rafta bulunan ürünlerde sülfürleşme başlamış olabilir. Aracınızda bulunan akünün ömrü, kullanım koşulları ve marş sayısı ile doğrudan orantılıdır. Sıcaklık, aracın çalıştırılma sıklığı, şarj olması için izin verilip verilmediği, ne sıklıkla marş yapıldığı gibi birçok detay bu konuda önem arz eder.
Bir enerji kaynağının ortalama ömrü beş yıldır. Marşa basıldığında cılız bir ses çıkıyorsa bu cihazın ömrünün bitmeye başladığını gösterir. Bu cihazların ömrü farklı sebeplere bağlı olarak kısalıp, uzayabilir. Bununla birlikte enerji kaynakları belirli faktörlere bağlı olarak bitebilir. “Akü neden biter?” bu sorunun cevabını mercek altına alalım.
Araba Aküsü Neden Biter?
“Araba akü lambası neden yanar ve akü neden biter” sorunun tek bir yanıtı yoktur. Bu soruya verilebilecek birçok cevap vardır. Aracın elektronik uygulamalarının açık kalması, farların açık bırakılması, araçtaki elektrik tesisatında arıza olması, aracın aküyü şarj etmemesi, kaçak akım gibi faktörler bu soruya verilebilecek cevaplar arasında yer alır.
Akülerin ömrü, kullanım süresine ve nasıl kullanıldığına göre değişir. Bununla birlikte çevresel faktörler, saklama koşulları, marş sayısı, elektrik donanımların kullanımı gibi faktörler de bu ömrü etkiler.
Bu cihazlar elektrokimyasal bir tepkime ile çalışır. Bu sebeple belirli bir iç dirence sahiptirler ve beklemelerde kendiliğinden deşarj olabilir. Araçlar bir ay ve üzerinde bekleme yaptıkları takdirde enerji kaynağı depoları bitebilir. Bu süre akünün ne kadar süredir ve ne sıklıkla kullanıldığına göre de değişkenlik gösterir. Raf ömrü de bu sürede önemli bir etkendir. Sıcaklıkla birlikte kimyasal tepkimelerin hızlanacağı unutulmamalıdır. Her 10 derecelik sıcaklık artışı, cihazın deşarjını iki katına çıkarır.
Soğuk havalarda ise kimyasal reaksiyonlar daha yavaş gerçekleşir. Bu, düşük enerji üretilmesine yol açar. Bu durum cihazın ömrüne etki etmez ancak performansını düşürür. Tüm bu faktörlere bağlı olarak biten aküyü şarj etmek ve ömrünü uzatmak mümkündür. Son olarak akülerin ömrü nasıl uzatılır, bu konuyu inceleyelim.
Akü Ömrü Nasıl Uzatılır?
Enerji kaynaklarının ömrünü uzatabilmek için dikkat edilebilecek bazı kıstaslar vardır. Bu kıstaslar şöyle sıralanabilir:
- Akü üzerinde yer alan havalandırma deliklerinin tıkanmamasına dikkat edilmelidir.
- Akü üzerine yağ ve yakıt bulaşmamasına dikkat edilmelidir. Bu ürünün bozulmasına ve patlamasına sebep olabilir.
- Eğer uzun süre kullanılmayacaksa aküdeki sıvı yoğunluğu ve akım kontrol edilmelidir. Akü negatif kutup başı sökülmelidir.
- Kışın akünün donmasını engellemek için tam olarak şarj edilmelidir. Aküler oda sıcaklığında muhafaza edilmelidir.
- Aküde yer alan sıvı düzeyi plaka seviyesinin altına inmemelidir. Bu nedenle akünün su seviyesi sürekli olarak kontrol edilmelidir. Özellikle yaz aylarında yaşanan su kaybını engellemek için saf su takviyesi yapılmalıdır.
- Aküde bulunan kutup başları paslanma benzeri sorunlardan korunmalıdır. Bu korunmayı sağlamak için gres yağı ya da vazelin kullanılabilir.
- Kısa devre sorunu ortaya çıkmaması için akünün üzeri kapatılmamalı, metal ile temas etmemelidir.
- Bağlantı yaparken önce pozitif, sonra negatif uçlar takılmalıdır.
- Belirli aralıklarda (aylık, yıllık vb.) akü kontrolü yapılması gerekir.
- Cihazlar araç içerisinde sabitlenerek kullanılmalıdır. Sarsılma performans kaybına ve çatlamalara yol açabilir.
Akü ölçümünün nasıl yapılacağı hakkında da bilgiler edinmek istiyorsanız Akü Nasıl Şarj Edilir adlı yazımıza göz atabilirsiniz.
Kaynakça:
https://www.aaa.com/autorepair/articles/how-long-do-car-batteries-last
https://www.autozone.com/diy/battery/how-long-should-a-car-battery-last
