Motor yağı, makinenin ve ona bağlı birçok parçanın çalışması açısından hayati öneme sahiptir. Bu yağın kalitesi ve miktarı, motorun performansını ve ömrünü belirleyen faktörlerden biridir. Uzun süre hızlı seyir yapılması durumunda bu yağlar fazla ısınabilir.
Bu yağın fazla ısınmasının yaygın nedenleri arasında uzun süre boyunca süratli araç kullanımı olabilir. Bununla birlikte soğutma sıvısı, fan, termostat, su pompası gibi aksamlarda yaşanan arızalar da bu ısınmaya neden olabilecek diğer faktörlerdir.
Bu sıcaklık yükseldiğinde normal şartlarda devirdaim ile soğutma sağlanır. Soğutma sağlanamadığı durumlarda yağ kalitesi düşer. Yağ kalitesi düştüğü zaman ise motorun parçalarını koruyamaz hale gelir ve bu durum yüksek maliyetli arızaları gündeme getirir.
>Aşırı ısınma; hararete, bozulmalara, yatak sarmasına ve ciddi mekanik sorunlara yol açabilir. Bu nedenle motor yağlarının ısınma uyarısı ciddiye alınmalı ve araç yavaş yavaş durdurulmalıdır. Peki, bu uyarıyı hangi cihaz verir, yağ sıcaklığı kaç olmalı? Bu konuyu mercek altına alarak inceleyelim.
Motor Yağı Sıcaklık Sensörü Nedir?
Motorlar çok karmaşık makinelerdir. Bu makineleri kapsamlı bir şekilde kontrol etmek oldukça zordur. Bu kontrol için birçok farklı değişkeni bilmek ve test edebilmek gerekir. “Gürültü seviyesi nasıl, yakıt düzgün yanıyor mu, ne kadar hava alıyor?” gibi tüm bu ölçümleri yapabilmek için özel ekipmanlara ihtiyaç vardır.
Bunlar arasından kontrol edilmesi ve ölçülmesi en zor olanı ise yağ sıcaklığıdır. Belirli bir çalışma aralığına sahip olan bu sıvının sıcaklığının kontrol edilmesi gerekir. Eğer çok soğuksa makine düzgün şekilde yağlanmamaktadır.
Eğer çok sıcaksa, yağın viskozitesi düşer ve motor zarar görür. Bu nedenle ideal aralıklarında çalışması gerekir. Bu makinelerin ne kadar yoğun çalıştığına bağlı olarak sıcaklıkların da değişmesi olasıdır. Bu nedenle sürekli olarak ölçüm yapılması gerekir.
Motor yağı sıcaklık sensörü makinenin yağ sıcaklığını izleyen bir cihazdır. Yağın kaç derecede olduğu, motorun düzgün çalışması hayati bir öneme sahiptir. Bu yağlar, soğutma sıvısından sadece birkaç derece yüksek olmalıdır.
“Motor yağı ısısı kaç olmalı?” sorusu, sürücülerin kafasını karıştıran sorulardan biridir. Genellikle 85 ila 100 derece arası ideal çalışma aralığını ifade eder. Bununla birlikte motorun iç aksamları sürekli temas halindedir. Bu da soğutma sıvısı sıcaklığını 10 ila 20 dereceye kadar aşabileceklerini gösterir. Ancak yağın sıcaklığı aşırı derece artar ve 140 ila 145 derece bandına çıkarsa, bu ürünün tüm özelliği kaybolur. Bu da motorda yüksek maliyetli hasarların meydana gelmesine yol açar.
Motor yağı sıcaklık sensörü, bir çeşit termistördür. Sensörde bulunan iç direnç, yağın sıcaklığı ile ters orantılıdır. Sıcaklık yükseldiğinde voltaj sinyali düşer. Sıcaklık düştüğünde ise voltaj sinyali yükselir. Sistem kendisine gelen sinyalleri, yakıt kalitesini, enjeksiyon zamanlamasını ve dizel makinelerde kızdırma bujisini hesaplamak için de kullanır.
Motor yağı sıcaklık göstergesi tüm araçlarda bulunmamaktadır. Bazı araçlarda yağ seviye sensörüne dahil edilmiştir. Yine bazı araçlarda basınç ve sıcaklık sensörü birlikte kullanılır. Bununla birlikte birçok spor arabada, motor yağ sıcaklık değeri göstergesi bulunmaktadır.
Motor yağları genel olarak 10 bin veya 15 bin kilometrede bir ya da yılda bir kez değiştirilmesi gerektiği de unutulmamalıdır. Bununla ilgili detaylı bilgileri öğrenmek için motor yağı ve şanzıman yağı değişimi nasıl yapılır başlıklı blog yazımızı okuyabilirsiniz.
Motor Yağı Sıcaklık Sensörü Arıza Belirtileri Nelerdir?
Arıza yapan bir sensör motora çok kısa sürelerde hasar verebilir. Burada yaşanan sıcaklığın 120 dereceyi aşması ancak sensörün 80 ya da 90 derece ölçmesi birçok kaotik duruma yol açabilir. Bu durumda sisteme her şeyin normal olduğu ve makinelerin soğutulmasına gerek olmadığı sinyali gider. Bu da yalnızca birkaç dakika içinde motorun aşırı ısınmasına ve zarar görmesine neden olacaktır. Araba yağ sıcaklığı uyarısı doğru zamanda iletilmediğinde, maliyetli bir arıza sizi bekliyor olacaktır.
Sıcaklık sensörünün bozulmasına neden olabilecek bazı değişkenler vardır. Bu nedenlerden en yaygın olanı hasarlı kablolar ve bağlantı sorunlarıdır. Bunun yanı sıra korozyona uğramış konnektör ve hatalı kurulum da sık görülen arızalanma nedenlerindedir.
Yine sensör çevresinde pas ve korozyon da arızaya sebep olabilecek nedenlerdir. Motor yağı sıcaklık sensörü arıza yapmaya başladığında bazı belirtiler verecektir. Bu belirtiler genellikle şu şekildedir:
- Motor arıza ışığının yanmıyor olması
- Motorun aşırı derece ısınması
- Egzozdan siyah dumanların çıkması
- Yakıt tüketiminin öncesine oranla artması
- Motorun öncesine oranla aşırı gürültülü şekilde çalışıyor olması
- Soğutma sisteminde yaşanan sorunlar
Sıcaklığının yüksek olmasının bir başka nedeni de soğutma sisteminin arızalı olmasından kaynaklanabilir. Bununla birlikte hem motor sıcaklık göstergesi hem de yağ sıcaklık göstergesi yüksek değerler vermeye başlamışsa, bu da soğutma sıvısının motora ulaşamamasından kaynaklı olabilir. Bu durum, arızalı bir radyatörden, termostattan ya da başka bir soğutma sisteminin düzgün çalışmamasından kaynaklanıyor olabilir.
İdeal bir çalışma aralığı için motor yağlarının belirli aralıkla değiştirilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Bu değişim için kesin bir aralık söylemek mümkün değildir. Yağın kalitesi ve aracın kullanım koşulları bu değişim faktörünü etkiler.
Kaynakça:
https://www.easycarelectrics.com/engine-oil-temperature-sensor/
https://askinglot.com/what-does-the-oil-temperature-sensor-do
https://dailydriven.ro/tr/yag-sicaklik-sensoru-nedir-ve-ne-ise-yarar
