Farlar arabaların en basit tanımlı donanımlarından biri olsa da duruma göre hayati öneme sahip olabiliyor. Karanlık gecelerde kazaları önlemeye ve görüş mesafesini artırmaya yarayan bu ışık huzmeleri hakkında her sürücünün bilgi sahibi olması gerekiyor. Söz konusu farlar olunca birbirinden farklı özelliklere sahip çeşitlerden bahsetmek mümkün. Bunların başında halojen, xenon ve led farlar geliyor.
Halojen far nedir?
En eski far tiplerinden biri olan halojen farlar akkor lambaların daha gelişmiş versiyonunu temsil ediyor. Halojen kelimesi esasında periyodik cetveldeki 7A grubu elementlerini temsil ediyor. Elektronegatifliği yüksek olan halojenler; flor, klor, astatin, brom ve iyot olmak üzere toplamda beş farklı elementten oluşuyor. Ancak halojen farlarda sadece brom ve iyot elementleri kullanılıyor. Bunun sebebi ise ampul içinde ışık oluşmasını sağlayan tungsten filamanının kırılmasını ve ampul içindeki kararmayı önlemeleri.
Halojen farların özellikleri nelerdir?
Günümüzde hala kullanılan ve en eski araba ampulü tipi olan halojen farların iyi ve kötü birçok özelliği bulunuyor:
- Üretimleri kolay olan halojen farlar diğer aydınlatma çeşitlerine göre daha az maliyete sahip. Bu da çoğu aracın farlarında ve iç lambalarında halojenlerin tercih edilmesine neden oluyor.
- Halojenler tıpkı ev ampulleri gibi elektrik akımının ince bir filamanı ısıtmasıyla ışık ürettiği için elle dokunulamayacak kadar yüksek ısı üretiyor.
- Halojen farlar parlak olmadıkları için daha fazla elektrik tüketimine neden oluyor. Bu da verimlilik amacıyla farklı teknolojiler geliştiren otomobil üreticileri tarafından giderek daha az tercih edilmesine neden oluyor.
- Sarı bir renk tonuna sahip olan halojenler genellikle 3000K civarında renk sıcaklığına sahip.
- Yaklaşık 1500’lük bir lümen değerine sahip oldukları için diğerlerine göre daha az aydınlatıyor. Halojen farlar daha az mı aydınlatır diye düşünenler için xenon ve led farlara kıyasla daha az ışık yaydığını söylemek gerekiyor.
Halojen farların xenon farlardan farkları nelerdir?
Halojen ve xenon farlar arasındaki farklardan bahsetmeden önce xenon farların ne olduğuna değinelim. Kısaca xenon farlarda ışık oluşturmak için halojenlerdeki gibi bir metal filaman bulunmuyor. Işık üretimi xenon gazının bir çift elektrot arasında yüksek voltaj arkı oluşturmasıyla gerçekleşiyor. Şimdi gelelim xenon ve halojen farlar arasındaki farklara…
- Işık çıkışı: 3200 lümenlik ışık miktarına sahip olan xenonlar, 1500 lümene sahip halojen farlara kıyasla iki kat daha fazla ışık yayıyor. Bu da daha iyi bir yol aydınlatması anlamına geliyor. Ancak halojen farların sisli hava koşullarında daha etkili olduğunu söylemek gerekiyor.
- Enerji verimliliği: İki far tipi arasında enerji tüketimi konusunda ciddi farklar bulunmuyor. Halojenler çalışmaya başlamak için xenon’lardan daha az enerji kullansa da ışık yaymaya devam ettikçe daha fazla enerjiye ihtiyaç duyuyor. Xenon farlar enerji kaynağı olarak gaz kullandığı için daha az elektrik tüketimi yapıyor.
- Kullanım ömrü: Xenon farlar halojenler kadar uzun bir ömre sahip değil. Xenonların yaklaşık kullanım ömrü 2000 saat iken bu değer halojenlerde 3000 saat.
- Maliyet: Halojenler üretim maliyetleri konusunda xenon farlara kıyasla oldukça avantajlı bir konumda bulunuyor. Ayrıca halojen farların montajı da xenonlardan daha kolay.
- Renk: Xenon farlar doğal gün ışığına benzeyen açık mavi bir renge sahipken halojen farlar daha sıcak bir ton olan sarı-turuncu renklerini yayıyor.
- Güvenlik: Araştırmalara göre xenon farlara sahip sürücüler yol koşullarına daha hızlı tepki veriyor. Bununla birlikte parlak xenon farların diğer sürücülerin gözünü rahatsız edebileceğini söylemek gerekiyor. Bu sebeple xenon kullanmak isteyenlerin ışık yüksekliğini ve seviyelerini iyi ayarlamaları gerekiyor.
- Başlangıç: Halojen farlar açıldıkları andan itibaren tam parlaklığına ulaşırken xenon farların tam parlaklığa ve yeterli ısı seviyesine ulaşabilmeleri için bir iki saniye geçmesi gerekiyor.
