Periyodik Bakım Nedir, Neleri Kapsar?

Çoğu sürücü aracının ilk günkü güzelliğini günlük ve haftalık yapılan estetik bakımlarda arıyor. Oysa ilk günkü atik ve ekonomik performansın sırrı periyodik bakımlarda gizli. Düzenli aralıklarla yapılan Araç periyodik bakımlarda değişmesi gereken parçaların kondisyonu gözden geçirilerek herhangi bir arıza meydana gelmeden önlemler alınıyor.

Güvenli ve ekonomik sürüş için olmazsa olmaz olan periyodik bakımlar araçtan araca farklılık gösterebiliyor. Örneğin benzinli ile dizel araç periyodik bakım süreçleri birbirinden farklı olmakla birlikte aynı derecede hayati önem taşıyor.

Periyodik Bakım Neleri Kapsar?

Periyodik bakımlar üreticilerin tavsiyelerine göre her 10 bin veya 20 bin kilometrede bir yapılıyor. Bakım sırasında aracın önemli filtre ve sıvıları kontrol edilerek gerek görülmesi halinde değiştiriliyor. Araç periyodik bakım listesi araçtan araca değişse de genel bir çerçeve çizmek mümkün.

• Motor yağı: Motordaki hareketli parçaların sürtünmeye maruz kalmadan çalışmasını sağlıyor. Hareketli parçaların ve dolayısıyla motorun daha uzun ömürlü olmasını sağlayan motor yağının periyodik bakımlarda değiştirilmesi gerekiyor.
• Yağ filtresi: Motor yağındaki kirli atıkları, karbon birikintilerini ve metal parçacıklarını filtreleyerek motora girmesini önlüyor. Zamanla işlevini yerine getiremeyen yağ filtresi de bakım sırasında mutlaka değiştirilmesi gereken parçalardan.
• Yakıt filtresi: Yakıtlar kusursuz kaliteye sahip olmadıklarından içinde bolca partikül barındırıyor. Bu parçaların motora girmesini önleyen yakıt filtresinin bakımı da oldukça önemli. Tıkanmış bir yakıt filtresi motorun sert çalışmasına ve kimi zaman çalışmamasına sebep olabilir.
• Hava filtresi: Motor sağlığını yakından ilgilendiren hava filtreleri tıkandığında motorun nefes almasını zorlaştırarak performansını olumsuz yönde etkiliyor.
• Polen filtresi: Klimalı araçlarda dışarıdan alınan havayı filtreleme görevine sahip olan polen filtreleri uzun süreli kullanımların ardından tıkanarak motora daha fazla yük bindiriyor.
• Frenler: Hidrolik sıvısı, balata ve disklerden oluşan fren sistemleri sürüş güvenliğini doğrudan ilgilendirdiği için periyodik bakımda tekrar gözden geçiriliyor. Hidrolik sıvısında kirlenme, balatalarda aşınma ve disklerde bükülme meydana geldiyse bu parçalar değiştiriliyor.
• Soğutma sıvısı: Motor parçaları sürekli hareket halinde olduğu için yüksek ısılarda çalışıyor. Radyatörde bulunan ve su-antifriz karışımından oluşan soğutma sıvıları motorun aşırı ısınmasını önleyerek sağlıklı bir şekilde çalışmasını sağlıyor. Soğutma sıvılarının düzenli periyotlarla değiştirilmesi gerekiyor.
• Şanzıman sıvısı: Şanzıman sıvısı seviyesinin düşük olması vites değiştirirken zorlanmalara ve sonrasında önemli şanzıman hasarlarına sebep olabiliyor. Belirli bir periyoda bağlı kalmaksızın düzenli olarak değiştirilmesi gereken bu sıvı kötüleştiğinde kırmızı ve hatta kahverengi haline geliyor.
• Hidrolik direksiyon sıvısı: Düşük kuvvetli hidrolik direksiyon sıvıları tekerlekleri döndürürken sertlik hissine ve aşırı gürültüye neden olarak sürüş güvenliğini tehlikeye atabiliyor. Kısa aralıklarla değişmese bile periyodik bakımlarda mutlaka kontrol ettirilmesi gerekiyor.
• Hortumlar: Soğutma sıvısı ve hidrolik direksiyon sıvısını taşıyan kauçuk hortumlarda zamanla çatlama oluşup sızıntılar meydana gelebiliyor. Özellikle 6 basamaklı kilometrelere ulaştığınızda hortumlarınızı periyodik bakımlar haricinde de kontrol etmenizde yarar var.
• Bujiler: Motora giren hava-yakıt karışımını ateşleyerek yakma görevine sahip olan bujiler arızalandığında motordan bir gürültü duyabilirsiniz. Yanlış zamanda ateşleyen veya hiç ateşlemeyen bujiler motorda kalıcı hasarlara sebep olabilir. Çoğu modern otomobil uzun yıllar dayanan iridyum ve titanyum bujiler kullansa da bakırdan yapılmış ucuz bujiler hala kullanımda.
• Triger kayışı: Triger zincirleri uzun süreli dayanıklılığa sahip olsa da triger kayışı için aynı şeyi söylemek pek mümkün değil. İçten yanmalı motorlarda metal dişlilere sürtünerek sürekli hareket halinde olan triger kayışının durumu da periyodik bakımlarda gözden geçiriliyor.

Araç Periyodik Bakım Yapılmazsa Ne Olur?

Araç periyodik bakımları hem sürüş güvenliği hem de aracın ömrü açısından oldukça önemli. Bakımı yapılmayan araçlarda meydana gelen arızalar katlanarak artmaya devam edebiliyor. Nitekim otomobiller birbiriyle uyum içinde çalışan yüzlerce parçadan oluşuyor.

Periyodik bakım yapılmadığında bir parçada meydana gelebilecek arıza sonucu zincirdeki uyumun bozulmasına sebep oluyor. Bu da onarılması maliyetli hasarları ve daha da kötüsü sürüş güvenliği açıklarını beraberinde getiriyor.

Zamanı geldiğinde aracınızın periyodik bakımlarını mutlaka yaptırmalısınız. Periyodik bakım sürelerine aracınızın kullanım kılavuzundan ulaşabilirsiniz. Üreticiniz her 10 bin kilometrede bir bakım yapılmasını öneriyor olabilir. Ancak bu durum her bakımda aynı parçaların gözden geçirileceği veya değiştirileceği anlamına gelmiyor.

Araç periyodik bakım çizelgesine göre bazı parçalar her 10 bin kilometrede bir değiştirilirken bazıları 50 bin kilometrenin ardından değiştiriliyor. Toyota periyodik bakım tablosu için aracınızın modeline ait kullanıcı el kitabının sonundaki araç bakım programını incelemeniz yeterli.

Araç Periyodik Bakım Fiyatları

Periyodik bakım fiyatları aracın markasına, modeline, yaşına ve kilometresine göre farklılık gösteriyor. Periyodik bakımdaki maliyeti belirleyen ana unsurların başında ise değişen parçalar ve bakımın türü geliyor. Hafif bakımlarda filtreler ve sıvıların kontrolü gibi genel kontroller yapılıyor. Nispeten daha pahalı olan ağır bakımda ise frenler, triger kayışı seti ve şanzıman sıvısı gibi bileşenlerin kontrolü yapılıyor.

Ayrıca önceki bakımları aksatılmış bir aracın daha fazla maliyet yaratacağını da belirtmek gerekiyor. Ancak yetkili kurumların araç periyodik bakım kampanya fırsatlarından faydalanarak bakım maliyetlerini düşürebilirsiniz. Aracınızın marka ve modeline uygun olarak satın alabileceğiniz bir araç periyodik bakım seti ile toplu satışların fiyat avantajından da yararlanabilirsiniz.