Araçlardaki farklı çekiş sistemleri, farklı şekilde sınıflandırılır. Bunlar arasında önden çekiş, iki teker, arkadan çekiş, dört çekiş sistemleri öne çıkar. İçeriğimizde yer vereceğimiz AWD kavramı da iki teker-dört teker çekiş sistemi ve 4WD de dört çeker anlamına gelir. Peki geniş tanımıyla AWD nedir, ne işe yarar ve AWD ile 4WD araba arasındaki farklar nelerdir?
AWD Nedir?
AWD açılımı, İngilizce All Wheel Drive kavramına karşılık gelir. Türkçe çevirisiyle Tüm Tekerlekten Çekiş anlamına gelen AWD, iki tekerli araçların da dört tekerden çekişe geçmesine imkan veren bir çekiş sistemidir. Bilindiği üzere araçlardaki çekiş sistemi, motordan gelen gücün tekerleklere nasıl ulaşıp yolda ilerlediğini belirleyen bir kriterdir. Aracın hareket etmesine ve yol tutuş performansına katkı sunan çekiş sistemi; arkadan çekiş, dört çekiş ve önden çekiş gibi farklı çekiş türlerini içerir. Bu kapsamda AWD nedir sorusunun cevabı da motor gücünün dört tekerleğe de iletilmesini sağlayan bir sistem olarak yanıtlanır. AWD çekiş sistemini içeren araçlarda görülen iki farklı AWD çeşitleri ise şöyledir:
- Sürekli 4 Çeker
Araç hareket hâlindeyken sürekli olarak dört tekerleğe güç aktarılır. Bu da sürekli dört çeker AWD şeklinde tanımlanır. Bu sistem özellikle kaygan ve zorlu arazi koşullarında seyahat eden araçlara uygundur. Süreklilikle veya gündelik kullanımda sürekli aktif tutulması yürüyen aksama zarar verebileceği için elektronik veya mekanik bir şekilde sürücü tarafından ya da tehlikeli durumda araç tarafından devreye sokularak kullanılması gerekmektedir.
- Otomatik AWD
Aracın ilerlediği yolun koşullarına ve sürüş durumuna göre dört tekerleğe otomatik şekilde güç aktarılır. Genellikle şehir içi araç kullanımında ideal bir çekiş sistemi olarak bilinir.
Sürekli 4 çeker sistemi, yüksek çekiş gücü sunan bir sistemdir. Zorlu arazi koşullarında ideal bir kullanım sunan bu sistem, yakıt tüketimi açısından ise fazla yakıt tüketimine neden olur. Otomatik AWD sistemi, şehir içi yollarına uygun olarak yolun koşullarına göre değişen çekiş gücü sunar. Yakıt tüketiminde ise sürekli dört çeker sisteme göre daha az yakıt tüketir.
4WD Nedir?
4 çeker ne demek, sorusunun cevabı motor gücünün dört tekerleğe de ulaşmasıdır. Four Wheel Drive olarak ifade edilen 4WD, sürekli ve eşit şekilde motor gücünün dört tekere iletilmesini sağlar. 4WD sistemi de kendi içinde ikiye ayrılır:
- Sürekli 4×4
Sürekli şekilde 4 tekerleğe de güç gönderilen çekiş sistemi, sürekli 4×4 olarak adlandırılır. Zorlu arazi koşullarında ideal bir sürüş deneyimi sunan sürekli 4×4 sisteminin üretim maliyeti yüksektir. Bundan dolayı bu sisteme sahip araç modellerinin satış fiyatı da yüksektir.
- Seçilebilir 4×4
Araç içindeki kumanda veya düğme aracılığıyla ön ve arka tekerleklere eşit biçimde güç aktarılır. Bu sistemin adı seçilebilir 4×4 olarak bilinir. Bu sisteme sahip araçlarda, 4×2 veya 4×4 olarak iki farklı sürüş seçeneği mevcuttur. Ayrıca bazı araçlarda bu seçeneklerle birlikte 4X4L yani tekerleklerin çamurlu ve karlı yüzeylerde gazdan bağımsız şekilde yavaşça dönmesini sağlayan çekiş sistemi de bulunur.
Görüldüğü üzere 4WD çekiş sistemi AWD çekiş sistemiyle benzerlik gösterir. Peki aralarındaki belirgin farklar nelerdir?
AWD ve 4WD Arasındaki Farklar
AWD ve 4WD arasındaki fark, kullanım alanlarıdır. 4X4 yani 4WD sistemi, zorlu arazi koşullarına uyum sağlayan off-road araçlarda görülür. AWD ise genellikle şehir içi kullanıma uygun günlük araç modellerinde bulunur. Aynı zamanda 4×4 çekiş sistemi, manuel olarak da etkinleştirilir. AWD ise genellikle otomatiktir ve sürücü müdahalesi gerektirmez. Bir diğer fark da AWD sisteminin daha hafif, 4WD sisteminin ise daha karmaşık ve ağır yapıda olmasıdır. Genel olarak her iki çekiş sistemi de daha iyi bir yol tutuş kabiliyeti sağlayarak sürüş deneyimi sunar.
AWD Avantajları Nelerdir?
AWD çekiş sisteminin başlıca avantajı, zorlu arazilerde yol tutuş kabiliyetini artırmasıdır. AWD sisteminin sunduğu diğer avantajları da şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Yokuşlarda ve ıslak zeminlerde daha güçlü bir çekiş gücü sağlar,
- Dört tekerleğe de eşit biçimde aktarılan güç sayesinde virajlarda daha güvenli bir geçiş sağlanır,
- Dört tekerleğe de aktarılan güç dengeli ve güvenli sürüş deneyimi sunar,
- Yolun koşuluna göre her bir tekerlek farklı miktarda motor gücü de alabilir.
AWD, güvenli ve konforlu bir yol tutuş performansının asli unsurlarından biridir. Bununla beraber bu sistem, çeşitli nedenlerden dolayı arızalanabilir özelliğe sahiptir. Peki AWD arızası nedir, belirtileri nasıl görülür?
AWD Arızası Neden Olur?
Araçtaki dört teker çekiş arızası; elektriksel, mekanik ve aşınma sebeplerinden dolayı ortaya çıkar. Araç sürüş performansını doğrudan etkileyen AWD arızası belirtileri şöyledir:
- Aracın hızlanması ve yavaşlaması durumunda titreme,
- Yakıt tüketiminde artış,
- Virajlarda dönme hareketinin zorlanması ve kayma eğiliminin olması,
- Şanzımandan sesler gelmesi,
- Kaygan zeminlerde bir ya da daha fazla tekerleğin çekiş kaybı yaşaması.
Gösterge panelinde AWD sistemi ile ilgili bir uyarı işareti görülür. Bu işaret görüldüğünde AWD sisteminde bir arıza olduğu netleşir. Arızanın olması durumunda yetkili oto servise veya oto elektrikçiye başvurmak gerekir. Yapılan mekanik inceleme ve bakım sonrasında ise test sürüşü yapılır ve sistemin araca uygunluğu analiz edilir. AWD sisteminin kullanım ömrünü uzatmak için de düzenli bakım yaptırmak gerekir.
Toyota Türkiye olarak AWD nedir, 4 çeker ne demek ve awd arızası durumunda ne yapılır sorularını yanıtladık. Otomobil dünyasına dair merak ettiğiniz tüm soruların yanıtlarını Toyota Blog sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
