MAP sensörünün açılımı “Manifold Mutlak Basınç Sensörü”dür. İçten yanmalı motorda kullanılır. Motor yükünün algılanmasını sağlayan sensörün önemi büyüktür. Havanın sıcaklığıyla akış miktarının ölçülmesini sağlayan ürün bilgiyi ECU yani aracın kontrol ünitesine gönderir. Bundan dolayı “MAP sensörü nedir?” sorusu için hava ve yakıt sistemini kontrol eden bir parçadır cevabı verilebilir.
Mutlak Basınç (MAP) Sensörü Nedir?
MAP sensörü içten yanmalı motorlarda bulunan elektronik kontrol sisteminde yer alır. Sensör motorda bulunan yükü algılar. Motor yükü aracın çalışmasını sürdürmesi için önemlidir. Sorunlar ortaya çıkması durumunda otomobil rahat bir sürüş deneyimi yaşatamaz.
Parçanın varlığı sorunları önceden tespit etmeye yarar. Manifoldun içinde hava bulunur. Sensör havanın sıcaklık değerini tespit eder. Mutlak basınç sensörü turbo borularının üstündeki basınçla sıcaklığı da ölçer. Bulundukları yerler araca göre değişiklik gösterir.
Araçlarda kullanılan yakıt sebebiyle zamanla kurum tutan, kirlenen sensör çalışmayabilir, çalışırken hata verebilir. Bu durumun önlenmesi için temizlik yapılır. Temizlik için sensör sökülür. Parça genellikle manifolda giden borularda bulunur. Intercooler üzerinde de bu parçayı bulmak mümkündür.
MAP Sensörü Ne İşe Yarar?
Map sensörünün ne olduğu anlaşıldıktan sonra merak edilen diğer bir nokta da “MAP sensörü ne işe yarar?” sorusudur. Bu ekipman, basınç ve sıcaklık okuma işlemini yapar. Manifold basıncını okuyarak ve sıcaklık ölçümlerini yaparak ECU’ya sinyal gönderir. ECU (Motor Kontrol Ünitesi) sinyali aldığında bilgileri kullanarak yakıt enjeksiyonunu ayarlar.
Aracın rölantide, sorunsuz çalışmasını sağlar. MAP Sensörünün basınç sensörü olarak da bilinme sebebi manifoldun içindeki basıncı ölçmesidir. MAP Sensörü motorun çalışmasıyla devreye girer. Araç hareket hâlinde değilse çalışmıyorsa herhangi bir görevi yoktur. Motor yükünü algılayan önemli bir sensör olduğu için arızası araç için sorun oluşturur. Arızanın çözüm yöntemi olarak genellikle temizleme ve değiştirme işlemleri uygulanır. Bu üründe meydana gelen arıza düzeltilmediğinde farklı sorunlarla karşılaşmak mümkündür. Bundan dolayı herhangi bir sorun görülmesi durumunda ciddiye alınmalı ve tamir edilmelidir.
MAP Sensörü Nasıl Çalışır?
Normal basınç sensörlerinden farkı olan MAP sensörü, yalnızca emme manifoldunda oluşan basıncı ölçüyor olmasıdır. Araç dururken özel bir görevi yoktur. Bilindiği gibi, motor çalıştığı zaman birçok farklı sistem devreye girer. Pistonların yarattığı hava çekişi sebebiyle emme manifoldunda bir vakumlama hareketi oluşur. Motor çalışırken gaz kelebeği sonuna kadar açıldığında, yani tam gaz yapıldığı zaman, oluşan bu vakum zamanla biter. Bu durumda da emme manifoldunda ekstra bir basınç yok demektir. Yani emme manifoldunun içerisindeki havanın basıncı ile dış ortamdaki havanın basıncı eşitlenir.
Motorun rölantide çalıştığı zamanlarda ise emme manifoldundaki vakum hareketi oldukça güçlüdür. Araç yavaşlarken de bu hareket gözlenir. Mutlak basınç sensörü de motorun hareketine bağlı olarak emme manifoldunda oluşan bu basınç değişikliklerini algılar. Edindiği bilgileri de ateşleme zamanlamasını ve yakıt enjeksiyonunu belirlemek için kullanır.
MAP Sensörü Arıza Belirtileri
MAP Sensörü otomobiller için önemli bir parça olduğundan dolayı arızasında müdahale etmek gerekir. Müdahale için öncelikle otomobilinizde MAP Sensöründe sorun olup olmadığını gösteren belirtilere bakılır. Manifold Basınç Sensörü arıza belirtileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Araçta aniden yavaşlama ve hızlanma durumların oluşması.
- Araçtaki rölanti durumunda sorunların meydana gelmesi. Devir dalgalanmaları yaşanması.
- Zengin hava yakıt karışımı sonucunda bujilerin bozulması. Egzozdan yoğun benzin kokusu gelmesi.
- Aracın seyahat esnasında birdenbire hızlanması ve yavaşlaması.
- Aracın gücünün düşmesi.
- Motor arıza ışığının aktif hâle gelmesi, yanması. Işığın yanması sadece MAP Sensörü bozukluğuna işaret etmez. Farklı sorunlardan dolayı da ışık yanması olabilir.
- Aracın sürüş esnasında teklemesi.
- Motorun basınç dengesi bozulduğu için kontrol sorunları görülmesi,
- Ateşleme sistemine yanlış bilgi gideceği için fazla ateşleme ya da kuru yakıt yakma gibi problemlerin oluşması.
- Ateşleme zamanlaması ve yakıt enjeksiyonu sorunları performans düşüklüğü ve fazla yakıt tüketimine yol açması.
- Yakıt enjeksiyonu sorunları sebebiyle bujiler fazla kirlenmesi.
Bu sorunlar görülüyorsa MAP Sensörü arızası düşünülmelidir. Arızanın tespiti ve çözümü sağlıklı bir seyahat için önemlidir. Bu parçanın bozulmasının çeşitli etkileri bulunur. Bozulma sonucunda yaşanabilecek bazı olumsuz gelişmeler şunlardır:
- Aracın harcadığı yakıt miktarında artış görülür.
- Aracın motor çekişi azalır.
- Otomobil dengeli çalışmaz.
- Düzensiz rölanti görülür.
Parça doğru çalışmadığında bilgiler yanlış okunabilir. Bilgilerin yanlış okunması arabanın motor kontrol ünitesine de yanlış sinyalin gönderilmesi demektir. Parçanın arıza vermesine sebep olabilecek faktörlerden birisi de yağlanmadır. Aracınızdaki turbo sisteminden gelen yağ intercooler’a geçer. Intercooler’ın içinde bulunan yağ ise zamanla parçanın tıkanmasına sebep olur. Bu tıkanma ise aracın sürüş esnasında titremesi gibi sorunlar ortaya çıkarır. Çeşitli devirlerde aracı rahat kullanamamak ve çekişte yaşanan düşüş de parçadan kaynaklı sorunlar arasındadır.
Yaşanabilecek olumsuz sonuçların önüne geçmek için arıza belirtisi görüldüğünde arızanın tespiti ve giderilmesi önemlidir. Sorunun tespiti ise yetkili servis tarafından yapılır. Sensörün bozuk olabileceğini gösteren detaylar görüldüğünde yetkili servise gidilerek sorunun tespit edilmesi önerilmektedir.
Mutlak Basınç Sensörü Arıza Kontrolü Nasıl Yapılır?
Mutlak basınç sensöründe yaşanan bir sorunu tespit etmek için bir uzmandan yardım almanız önerilir. Oldukça önemli bir parça olan MAP sensörü kontrollerinin yetkili kişiler tarafından yapılması oldukça önemlidir. Bu nedenle araçta bir sorun olduğunu hissediyor fakat mutlak basınç sensöründe arıza olup olmadığından emin olamıyorsanız, en yakın yetkili servise başvurabilirsiniz. Burada arıza teşhisi konusunda destek almanız önerilir.
Mutlak Basınç Sensörü Tam Olarak Nerededir?
Yeni nesil araçların çoğunda emme manifolduna vidalanmış bir şekilde bulunan MAP, burada sonda formundadır. Üzerindeki soket ile kablo bağlantısı yapılabilir. Bazı motor tasarımlarında ise emme manifolduna bir tür lastik hortum ile dışarıdan bağlandığı görülebilir.
İçerik hazırlanırken yararlanılan kaynaklar:
https://www.arabam.com/blog/danisman/map-sensoru-arizasinin-belirtileri-nelerdir/
https://www.ototasarruf.com/lpghaber.php?faydalibilgilerID=247
https://www.arabahaberim.com/map-sensoru-arizasi-ariza-belirtileri-11076.html
https://www.youtube.com/watch?v=BnxbNSKEoJs
https://www.youtube.com/watch?v=ghWzIghlH7k
https://otomobilteknoloji.blogspot.com/2016/03/mutlak-basinc-sensoru-map-nedir-arizalari.html
